Een verhaal van Lucky Eye
Disclaimer:
Dit verhaal is niet gebaseerd op feiten. Elke overeenkomst met gebeurtenissen, personen, plaatsen en tijden berust dan ook op toeval.
VRIJGEVOCHTEN
Hoofdstuk 20
Rinze's vraag bracht rode wangen teweeg bij zijn moeder en meteen daarna kwam de vraag hoe hij daarbij kwam. Dat was nogal logisch, had Rinze laten weten. Toen Eta voorgesteld werd als 'de buurvrouw van nummer 24' had zij Eta een knipoog gegeven. Als Eta niet meer dan de buurvrouw van nummer 24 was, dan had die knipoog geen enkel doel gediend, maar nu… nu kon het wel eens betekenis hebben, vandaar zijn vraag.
"Ja, ik heb iets met Eta," kwam de reactie van Julia om meteen gevolgd te worden door de opmerking: "Val ik je nu tegen?"
"Waarom?" vroeg Rinze hevig ontsteld, want dat was natuurlijk nooit zijn bedoeling geweest!
"Nou ja… als ik iets met haar heb, dan gaat het wel om een lesbische verhouding en ik ken haar eigenlijk nog maar drie dagen echt goed."
"Mam, zou je mij dan tegenvallen? Ik ken Karl nog maar net een week en bij ons gaat het ook om een homoseksuele relatie. Dat zou zoiets zijn als dat de pot de ketel verwijt, dat hij zwart ziet!!!" Julia lachte en Rinze lachte met haar mee.
"Ik had enorm veel behoefte aan echt contact met een ander mens. En Eta was in haar benadering ontzettend invoelend, meelevend en warm. Dat deed dingen in mij ontluiken, waarvan ik geen weet had, jongen!"
"Je hoeft het me niet uit te leggen, mam."
"Ik wil het je wel uitleggen, Rinze, gewoon omdat we wat mij betreft volledig open tegenover elkaar kunnen zijn."
Rinze knikte, omdat hij het daar volledig mee eens was.
"Ik had dus gebeld naar het huis van Johanna en kreeg toen die woensdagochtend eindelijk verbinding, maar het was dus Eta die de planten verzorgde. Meteen had ze door dat er iets aan de hand was en als een waterval begon ik te vertellen wat er gebeurd was. Ze kende me. Ik had haar een aantal keren ontmoet, toen ik in het geheim Johanna, Fransje en de kinderen had bezocht en ze wist ook van mijn problemen. Ze vroeg me wat ik wilde. Eerst kon ik het niet onder woorden brengen, maar ze bleef aanhouden. Uiteindelijk schreeuwde ik van pure frustratie in de hoorn, dat ik wilde scheiden en dat ik ervoor moest zorgen dat jij veilig was voor hem! Dat hij jou niet zou kunnen terughalen! Ze liet me pen en papier halen en liet me een soort van stappenplan opschrijven. Stap voor stap gaf ze me aan wat ik zou moeten doen. Ze is goed op de hoogte van dit soort zaken, omdat ze werkt bij Bureau Jeugdzorg en vaker met dit soort dingen te maken heeft. Toen ze uitgepraat was, ben ik meteen op weg gegaan naar Zwolle. Ik was daar nog voor de openingstijd van het kantoor van Nijsingh. Nou ja en de rest weet je dus."
"Nee, mam. Ik weet nog steeds niet hoe het tot iets tussen jullie gekomen is," antwoordde Rinze heel rustig.
"Je wilt ook alles weten hè!"
"Ja! Natuurlijk! Je zei zelf dat we volledig open moesten zijn toch?"
"Aap van een jongen!" Haar hand ging opnieuw door zijn haren. "Nadat ik alles in Zwolle had afgehandeld, liep ik rechtstreeks naar het station en pakte daar de trein naar Emmen. Eta stond daar al op me te wachten en ze reed me naar haar huis. Gigantisch gehuild heb ik daar. Gewoon vanwege alle spanning. Ze was heel lief voor me en ook wat afstandelijk. Ze wist dat ik kwetsbaar was. 's Avonds had ik enorm veel behoefte aan lichamelijk contact. Hij en ik hadden dat al heel lang niet meer en ik miste het ineens. Ik wilde een medemens voelen. Ik wist van Johanna en Fransje dat Eta lesbisch was. En dacht gewoon, waarom niet. Eta weigerde echter toen ik er een toespeling op maakte, dat ik wel seks met haar zou willen hebben en legde uit waarom. Het had te maken met mijn kwetsbaarheid en dat zij dan het gevoel kreeg dat zij daar misbruik van maakte. Op dat moment dus geen seks tussen ons beiden. De volgende dag sleepte ze me mee naar Stadskanaal. Het liefst was ik de hele dag in bed gebleven, maar zij vond het nodig dat ik er uitkwam. Eenmaal in de stad gaf ik me geheel en al over aan haar 'verbouwplannen'. Ik bezocht de kapper, we kochten nieuwe kleren voor me en echt… ik voelde me op en top vrouw. Ik voelde me heerlijk. Ik voelde me volledig. En toen… toen we weer thuis waren, gebeurde het wel. Geheel en al spontaan hadden we seks met elkaar. Ik had er niet om gevraagd, omdat ik wist dat ze bezwaren had van morele aard en toch… toch gebeurde het. We weten beiden niet meer wie nou de eerste stap zette, maar dat doet er ook niet toe. Ik heb dingen beleefd die ik nog nooit had meegemaakt. Ik voelde emoties, sensaties waarvan ik het bestaan niet kende."
"Oké!" sprak Rinze met een glunderende lach op zijn gezicht.
"Ja echt wel! De seks met je va… met hem was standaard. Je weet wel wat ik bedoel, ik ga je dat niet uitleggen. Nu weet ik dat het anders kan, dat het ook anders bedoeld is. Dat het zoveel beter kan." Ze slaakte een diepe zucht om er volgens op spijtige toon aan toe te voegen: "Zo veel jaar te laat!"
"Mam, niet te laat. Je hebt nog de hele rest van je leven over om van te genieten. En er van te genieten samen met Eta!"
"Wat vind je van haar?"
"Dat kan ik nog niet zeggen hoor!" klonk het verontwaardigd. "Ik heb alleen maar een hand met haar geschud en haar hooguit drie seconden gezien. Maar dat is ook niet zo belangrijk toch? Het gaat erom dat jij van haar houdt. Want dat is toch wel het geval hè?"
Julia lachte om de bezorgdheid, die ze hoorde in de stem van haar zoon. "Ja jongen. We houden van elkaar. Eta heeft me verteld dat ze vanaf de allereerste keer dat ze me zag al van me hield, maar dat ze vanwege het feit dat ik getrouwd was en een gezin had noodgedwongen afstand had gehouden. Maar vind je het raar dat ik zo halsoverkop verliefd op haar geworden ben?"
"Nee, echt niet! Ik wist dat ik van Karl hield op het moment dat ik hem zag. Denk dat ik naar jou aard!"
Dit keer schaterde haar lach door de tuin en het deed Rinze ontzettend goed dat hij zijn moeder zo uitbundig hoorde lachen. Een teken dat ze zich goed voelde. Rinze lachte met haar mee, totdat ze onderbroken werden.
"Klop, klop," klonk het ineens en ze keken op naar het gezicht van Johanna met in haar kielzog Karl. "Ik kom deze jongeman even afgeven bij jullie, want de andere heren zijn inmiddels vertrokken… "
"Shit," riep Rinze terwijl hij opsprong, "ik had afscheid willen nemen!"
"Dan ben je te laat Rinze," antwoordde Johanna op kalme toon. "Ze zijn een half uur geleden al vertrokken en je vriend hier vindt kleine kinderen heel leuk, maar waar onze twee urken zich eerst konden vermaken met vijf mannen, moest je vriend het nu ineens in zijn eentje zien te rooien en dat wordt hem toch wat te veel." Er werd geglimlacht. "Dus als jullie het niet erg vinden, drop ik hem bij jullie zodat hij wat op adem kan komen. Bovendien heb ik wat boterhammen meegenomen en verse koffie en thee voor meneer hier, want die zegt dat hij liever geen koffie drinkt," zei Johanna terwijl ze er plagend op liet volgen: "Nog maar net lid van de familie en nu al noten op zijn zang."
Julia klopte op het plekje op de bank naast haar ten teken dat ze graag wilde dat Karl daar kwam zitten en zo deed hij. Julia stak haar arm door die van hem en trok hem tegen zich aan. Johanna vertrok weer.
"Heb net van Rinze gehoord dat jullie vanaf moment 0 op elkaar verliefd waren."
"Ja dat klopt. Heel vreemd voor mij want meestal heb ik toch wel wat tijd nodig om verliefd te worden, maar met Rinze lijkt alles anders."
Daarna vertelde Rinze in het kort - zonder de wezenlijke dingen over te slaan - wat hij tot nu toe allemaal van zijn moeder vernomen had. Bij de vele miskramen, de wijze waarop haar man en de kerk hadden gereageerd, was Karls ontzetting duidelijk merkbaar. De zwarte haartjes op zijn onderarmen gingen overeind staan van het kippenvel en hij rilde af en toe.
"Wow," zei hij nadat Rinze verslag had gedaan van het leven van zijn moeder, "bij alle rottigheid schreeuwde alles in mij dat je vreselijk onrecht werd aangedaan. En bij het laatste, je plots opbloeiende liefde, jubelde alles in me. Ik ben zo vreselijk blij voor je!"
"Dank je Karl en nou wil ik eindelijk eens weten, hoe het met jullie gaat en hoe dingen zich bij jullie ontwikkeld hebben en ontwikkelen, want dat heb je me nog steeds niet verteld, Rinze!" zei ze op quasi strenge toon tegen haar zoon.
"Ja. Maar dan krijg je wel het hele verhaal te horen hoor!"
"Natuurlijk jongens! Ik heb alle tijd van de wereld!"
En zo begon Rinze zijn verhaal te vertellen vanaf die vrijdagmiddag dat hij woedend van huis gefietst was. Waar nodig viel Karl in om iets aan te vullen. Rinze schroomde niet om ook dingen aan te roeren, die heel intiem waren.
"Karl was wat betreft seks heel omzichtig. Hij benadrukte heel vaak dat er niets moest en dat alles alleen maar zou gebeuren, als ik het wilde. En dat vond ik heel lief van hem, omdat hij nou eenmaal al de nodige ervaring had en ik zo groen als gras was." Hij glimlachte naar Karl. "En als er iemand misbruik van gemaakt heeft, dan ben ik het wel. Ik wilde dingen weten en heb hem tot vervelens toe vragen gesteld."
"Nietwaar hoor! Ik heb hem gezegd dat hij vragen moest blijven stellen!"
"Oké, maar zo is het dus gekomen ongeveer. Eerst heel voorzichtig en langzamerhand steeds meer en steeds intiemer."
"Toch ietsjes anders dus dan bij mij en Eta," reageerde Julia. "Bij ons was het meteen 'hit the button'." Er werd luidkeels gelachen.
"Ja hoor eens, bij jongens gaat dat nou eenmaal niet zo gemakkelijk als bij jullie! riep Rinze nog lachend uit. Opnieuw klonken er lachsalvo's en toen ze uitgelachen waren, trok Julia haar beide kerels dicht tegen zich aan. "Ik zou hier wel voor altijd met jullie beiden kunnen blijven zitten, weet je dat?"
"Dat kun je niet, mam. Je zou Eta missen en Eta jou!"
"Je hebt gelijk. Oké, ik ben je nog meer uitleg verschuldigd volgens mij. Wat heb ik je nog niet verteld?"
"Je zei ergens in je verhaal dat je heel blij was toen je zwanger was van mij en dat het eindelijk allemaal goed ging, maar dat ik tegelijkertijd je achilleshiel was."
"Ja… dat was zo. Ik had dus de dominee en de ouderling gezegd dat je vader er iemand anders op na hield. Ik kreeg dus het verwijt dat ik me… nou ja ik ga het echt niet weer herhalen! Hij kreeg een vermaning, zoals dat heet. Een oproep om zijn zondige activiteiten te staken. Eerst deed hij dat netjes. Er kwamen geen telefoontjes meer, hij voerde zelf geen stiekeme gesprekken meer en ook het parfum rook ik niet meer bij hem. Toen ik geen seks meer met hem kon hebben, zo vanaf de 6e maand van de zwangerschap, vanwege mijn ontzettend dikke buik en andere zwangerschapsperikelen, merkte ik die dingetjes toch weer op. Eerst liet ik het over mijn kant gaan want ik wist dat ik het dit keer alleen zou moeten doen als ik er iets van wilde zeggen. De kerk zou het weer vergoelijken natuurlijk! Ik weigerde hem tenslotte waar hij recht op had." Haar blik was vervuld van woede.
Karl en Rinze keken haar beiden liefdevol aan en toen haar blik zachter werd praatte ze verder.
"Toen ik er eindelijk wel iets van zei, kreeg ik de schrik van mijn leven. Hij zei me dat ik mijn kop moest houden en als ik er wel over zou praten dat hij er dan voor zou zorgen dat ik opnieuw opgenomen zou worden en dat het kind van mij afgenomen zou worden. Ik denk dat je je wel kunt voorstellen hoe ik me voelde. Na vier kinderen verloren te hebben, had ik opnieuw kans een kind te verliezen! En dat wilde ik dus absoluut niet! En daarom was ik blij met jou en was je tegelijkertijd mijn zwakke plek, lieverd."
"En dat dreigement heeft hij vaker herhaald?"
"Ja. Altijd als het hem uitkwam, bracht hij het ter sprake. Natuurlijk heb ik er met Johanna en Fransje over gepraat en natuurlijk vertelden ze me dat zoiets zomaar niet kon, maar… mijn angst om jou te verliezen was groter dan wat ook. En dus liet ik me manoeuvreren in de rol die hij wilde. Seks had ik vanaf dat moment niet meer met hem! Dat deed hij buitenshuis! Maar ik had wel mijn plannetjes getrokken. Ik had me heilig voorgenomen om als jij eenmaal meerderjarig was, jou alles op te biechten en er samen met jou vandoor te gaan. Ik heb in al die jaren van het huishoudgeld dat je vader me elke maand gaf een klein kapitaaltje gevormd en daarmee zou ik het een en ander kunnen bekostigen. Maar het liep allemaal anders. Ik had geen rekening gehouden met jouw tolerantie en waar ik noodgedwongen mijn hoofd al lang in de schoot had gelegd, kwam jij in opstand omdat jij je eigen plek opeiste. Iets dat ik niet durfde te doen vanwege zijn dreigementen. En dat spijt me zo Rinze…"
Haar tranen begonnen te vloeien en het snikken was overweldigend. Ze huilde tegen Rinzes schouder. Beide jongens deden hun best haar te troosten en slaagden daar na enige tijd in.
"Kun… je… het… me… ooit… verge…ven…" klonk het snikkend.
"Mam, kijk me aan. Ik hoef jou helemaal niets te vergeven. Jij bent degene geweest die mij een prachtige jeugd heeft bezorgd. Jij hebt er altijd voor gezorgd, dat mijn thuis een thuis was en daar ben ik je alleen maar dankbaar voor. En ik snap heel goed dat je dit soort dingen die je nu allemaal verteld hebt, niet verteld hebt aan een kind en ook niet aan een opgroeiende puber. Die onthoud je dat soort ellende het liefst. Dus mam, ik heb je niets te vergeven."
"IK HAAT HEM. IK HAAT HEM," schreeuwde ze ineens.
"Goed om uiting te geven aan je gevoelens," zei Karl terwijl hij van haar wang haar tranen veegde, "maar probeer hem niet te haten."
Rinze kende Karl inmiddels goed genoeg om aan te voelen welke kant het zou opgaan.
"Als je hem haat, ben je met je gedachten nog steeds bij hem en zorg je ervoor dat hij je geluk nog steeds in de weg staat. Haat verteert! En ik wil dat jij en Rinze gelukkig worden. Dus alsjeblieft, als het kan, schreeuw het nu samen uit dat je hem haat en laat het dan daarbij?"
"Moet ik dan maar vergeven en vergeten?" vroeg Julia bits en verontwaardigd.
Karl voelde zich niet beledigd en reageerde kalm met: "Dat heb ik niet gezegd. Vergeven kun je dit soort dingen niet. Maar vergeten moet je het wel. Het zijn dingen die gebeurd zijn. Laat ze liggen waar ze liggen en ga verder. Ga alsjeblieft verder! Ik ga niet zeggen dat het zo bedoeld is geweest hoor, dat is absoluut niet mijn bedoeling, maar ik wil graag dat jullie verder kijken. Vooruit kijken. Voor jullie beiden ligt er een toekomst! En die toekomst moet niet bezoedeld worden door wat er met jullie in het verleden is gebeurd! Hij hoort bij dat verleden! Laat hem daar dan ook! Eta, Johanna, Fransje, Johan, Anabel en ik ook, wij horen bij die toekomst! En met het oog op die toekomst moeten jullie beiden verder."
"Wow," verzuchtte Julia nadat ze de woorden een tijdje op haar had laten inwerken, "weet je zeker dat jij computers repareert?"
Karl glimlachte. "Ja, dat weet ik zeker. Maar ik weet ook het een en ander van het leven en ik heb ontzettend wijze ouders. Trouwens mijn moeder heeft al twee keer gebeld inmiddels, omdat ze enorm benieuwd is hoe het met jou is."
Julia keek verbaasd op. "Met mij? Waarom?"
"Omdat Karls ouders met ons bezorgd waren, mam! Het zijn ontzettend lieve mensen en ze betekenen heel veel voor mij. Ze hebben me midden in de nacht welkom geheten in hun huis en net als Karl heel goed voor me gezorgd."
"Wil je dat ik haar terugbel?" vroeg ze Karl.
"Ik heb niets te willen, toch? Het moet jouw keuze zijn. Ik kan haar zelf ook bellen om haar te zeggen hoe het er hier voor staat hoor."
"Nee, laat mij het zelf maar doen."
Karl haalde zijn mobieltje tevoorschijn, zocht het nummer op in het adresboek en drukte op de groene toets, waarna hij Julia het apparaat aanreikte. Even later was ze in een geanimeerd gesprek verwikkeld met Hanna. Karl en Rinze stonden op en liepen een eindje de tuin in om hen hun privacy te gunnen.
"Ben je gelukkig, lieverd?" vroeg Karl zijn maatje.
"Ja! Ontzettend gelukkig! En echt, geloof me, ik wil naar die toekomst kijken. Die toekomst met jou en mijn familie. Maar als ik af en toe eens verdrietig ben en wil huilen om wat er gebeurd is, mag dat dan?"
"Zeker mag dat jongen. Ik heb ook niet gezegd dat het van de een op de andere dag over moet zijn. En het heeft ook niets met het vergeten te maken. Niemand kan voorkomen dat er af en toe wat oud verdriet ineens weer naar boven komt. Zo zitten wij mensen nou eenmaal in elkaar. Ineens is er een oude herinnering en die doen soms nou eenmaal zeer. Die ruimte is er altijd, Rinze. Ik zal je daarover nooit verwijten maken."
Het telefoongesprek tussen Hanna en Julia liep op zijn einde en heel vriendelijk namen ze afscheid van elkaar. Rinzes moeder bleef wat verbouwereerd met de telefoon in haar hand zitten.
"Wat is er mam?" vroeg Rinze.
"Ik ben door iemand die ik nog nooit van mijn leven heb gezien uitgenodigd om mee te gaan op zomervakantie naar Frankrijk. En niet alleen ik ben welkom, maar heel mijn familie." Ze barstte in tranen uit. De jongens troostten haar opnieuw, maar al heel snel zei Julia dat het niet nodig was. "Ik huil van vreugde, sufferds! En nu is het gedaan met dat gegrien!" Ze veegde haar tranen weg.
"Mam, mag ik je nog een ding vragen?"
Julia knikte.
"Eerder heb ik het er al eens met Karl over gehad, maar het bleef voor ons gissen. Misschien weet jij het antwoord wel."
"Kom maar op, Rinze," zei ze uitdagend.
"Kan er een reden voor geweest zijn dat hij zo geworden is als hij is." Even was het stil. Julia leek na te denken.
"Ik snap wat je bedoelt. Je bedoelt dat bijvoorbeeld opvoeding, problemen in het gezin of andere omstandigheden mensen maken tot wat ze zijn, nietwaar?"
Rinze knikte.
"Je vader was het lievelingetje van zijn vader en moeder. Hij was een nakomertje en werd door hen en zijn twee oudere zussen strontverwend! Dat kan hem gemaakt hebben tot wat hij is geworden, inderdaad. Hij kreeg altijd in alles zijn zin en was slim genoeg om iedereen altijd voor zijn karretje te spannen. Je vaders keuze voor mij was omstreden. Ik behoorde niet tot de gemeente. Hij zette echter toch door en ik sloot me aan bij de gemeente. Zijn zusters hebben me nooit zien zitten, omdat ze mij 'te geleerd' vonden. Ik had een Hbo-opleiding gehad en zij waren de mening toegedaan dat een vrouw er beter aan deed er te zijn voor man, kinderen, het huishouden, en de dienstbaarheid in de kerk. Tot het moment dat je opa en oma overleden werd ik gedoogd. Tenminste zo heb ik het later uitgelegd voor mezelf. Je vaders familie kwam bij ons als hij, jij en ik jarig waren en wij bezochten ook hen natuurlijk op verjaardagen. Bij je opa en oma kwamen we vaker. Toen zij vrij snel na elkaar overleden, er zat maar anderhalve maand tussen, begonnen de eigenlijke problemen pas."
"Hoe oud was ik toen? Want ik kan me geen opa of oma herinneren."
"Je was drie toen ze overleden dus dat is dan ook niet zo gek."
"Oké."
Julia zuchtte eens diep en ging toen verder. "Altijd waren er al de fluisterpartijen geweest. Ook toen je grootouders er nog wel waren. Zodra ik mijn hielen gelicht had om bijvoorbeeld iets uit de keuken te halen of naar het toilet te gaan, werd er gefluisterd. Ik probeerde me er niet aan te ergeren, maar als je je er steeds bewust van bent, doe je dat toch uiteindelijk. Toen je opa en oma er niet meer waren, werden het hardop uitgesproken, stekelige opmerkingen. Zo in de trant van: 'Moeder maakte de bloemkool toch lekkerder klaar nietwaar, Anton?' Steeds vergeleken ze me met je grootmoeder, alsof ze wilden zeggen dat ik niet goed genoeg was voor je vader, dat hij eigenlijk beter verdiende, dat zij beter voor hem zouden kunnen zorgen. Het was gewoon enorm rot! Natuurlijk gooide ik het je vader wel eens voor de voeten, maar zijn standaardreactie was dat ik me niet moest aanstellen of dat ik me dingen verbeeldde." Opnieuw kwam er een diepe zucht. "En soms had en heb ik het idee dat dat misschien wel een soort van vooropgezet plan was. Dat ze op de een of andere manier ervoor wilden zorgen dat ik door het lint zou gaan. Dan zou ik opnieuw opgenomen kunnen worden en dan… " opnieuw kwamen er tranen.
"Rustig maar, mam. Je bent sterk genoeg gebleken om het allemaal te weerstaan," sprak Rinze als troostrijk bedoelde woorden.
"Ja, gelukkig wel jongen!" Ze glimlachte breed naar haar zoon en naar Karl en pakte van beiden een hand beet. "Gelukkig wel, want anders had ik dit toch nooit kunnen meemaken?"
"Wanneer besloot je dat je er genoeg van had? Want wat ik tot nu toe begrijp is dat Rinze ook zijn tantes amper kent, dus… "
"Klopt," zei Rinze. "Ik herinner me heel vaag iets, maar kan ze me absoluut niet voor de geest halen. Zou niet weten hoe ze eruit zien!"
"Nou, daar mis je dan ook helemaal niets aan," sprak Julia om daarna in lachen uit te barsten. De jongens lachten met haar mee. Beiden blij dat er gelachen kon worden. "Je tantes zouden heel goed in een sprookje passen, maar dan wel in de figuur van de boze heks!" Opnieuw gelach. "Nee, ik moet er niet de spot meedrijven, dat is niet netjes van me." Een nieuwe putdiepe zucht volgde. "Hoe het kwam dat ze uiteindelijk wegbleven, vertel ik zo dadelijk. Nu ik eenmaal aan het vertellen ben, vertel ik ook alles," sprak ze met iets van een vage glimlach om haar lippen. "De fluisterpartijen, stekelige opmerkingen dat alles verdroeg ik, omdat ik ze geen gelegenheid wilde geven dat hun plan - waar ik het zo-even over had - zou slagen. Ze maakten het me echter wel steeds moeilijker. Heel moeilijk werd het toen ik als we bij hen op visite waren stelselmatig werd overgeslagen. Iedereen kreeg koffie ingeschonken, maar mijn kopje bleef leeg. En dan ineens kwamen ze er achter dat ze de 'lieve Julia' hadden overgeslagen. De geveinsde excuses kan ik nog steeds horen, geloof me! Ik liet me echter niet kennen en was op een gegeven moment zover dat ik dan zelf wel opstond, naar de keuken liep en mijn kopje vulde. Ze zouden mij er niet onder krijgen, zo had ik me voorgenomen. Ze verdwenen uit jouw," en daarbij prikte ze met haar vinger op Rinze's borst om meteen daarna zijn hand weer vast te pakken, "en mijn leven, nadat jij met je eerste echte rapport thuiskwam in groep 3. Je was er apetrots op en liet hem aan iedereen zien. Je tantes kregen hem dus op de verjaardag van je vader ook onder hun neus geduwd. Een opmerking bleef natuurlijk niet uit. 'Als hij maar niet zo geleerd gaat doen als zijn moeder, want die heeft het nog steeds te hoog in haar bol,' hoorde ik de een tegen de ander zeggen. Je vader gniffelde erom en in mij barstte alles. Ik was in de keuken, maar had het duidelijk genoeg gehoord. Ik liep naar de kamer, verzon de smoes dat ik iets vergeten had in huis te halen en nam jou op de fiets mee het dorp in. Terugkomen deed ik pas ver na etenstijd. Je vader was laaiend! Jij maakte meteen dat je wegkwam en sloot je op in je kamer. Briesend als een wilde leeuw stond hij tegenover me en schold me de huid vol. Wie ik wel niet dacht dat ik was. Wat ik me wel niet in het hoofd haalde allemaal. Dat hij contact op zou nemen met de huisarts en dat hij ervoor zou zorgen dat ik opnieuw opgenomen zou worden! Ik had me echter goed voorbereid in de frisse buitenlucht en liet me door hem niet uit het veld slaan. Ik had me als het ware vrijgevochten, zoals ook jij dat gedaan hebt toen je van huis wegfietste. Ik maakte hem heel duidelijk dat hij maar moest doen wat hij wilde. Maar dat ik dan ook eindelijk eens mijn mond zou opentrekken. Toen maakte ik misbruik van de kerk en daar heb ik nog steeds eigenlijk spijt van."
"Je had het nodig mam, als stok achter de deur!"
"Ja, dat is zo, maar het was op zich laf. Ik was nog niet sterk genoeg om het helemaal alleen af te kunnen. Ik zei hem dat ik de kerk zou inlichten over zijn tweede vrouw en het kind dat hij bij haar had."
Rinze staarde haar met wijd open ogen aan.
"Ja, ik wist dat je vader bij haar een kind had. Ik gooide het hem voor de voeten en kreeg als reactie een slag in mijn gezicht. Witheet was hij. Toen ik weer wat bijgekomen was, ging ik verder en zei hem dat ik zijn zusters nooit meer wilde zien. Dat ze er bij ons thuis niet meer inkwamen en dat hij ze maar in z'n eentje moest gaan bezoeken. Toen hij opnieuw zijn hand ophief om me te slaan, draaide ik uitdagend mijn wang naar hem toe. De slag bleef uit en ik… ik had mijn slag gewonnen."
Alle drie zaten ze lang, diep verzonken in dat wat zojuist verteld was. Rinze haatte zijn vader nog meer dan hij al deed, omdat hij zijn moeder had geslagen! Had hij het gehoord toen op zijn kamer? Had hij het verborgen in zijn geheugen? Hij wist het niet! Het was een grote witte vlek. Had hij toen maar iets voor haar kunnen doen. Had hij haar toen maar kunnen helpen. Alsof zijn moeder zijn gedachten kon lezen, speelde ze erop in.
"Je kon er niets aan doen, Rinze. Je kon het op geen enkele manier verhelpen. Het moest er gewoon van komen."
"Het was dus een soort van schaakmat tussen jou en hem?" concludeerde Karl.
"Ja, zo kun je het zeggen. We zaten in elkaars tang gevangen."
"Maar waarom was er toen ineens die omslag?" vroeg Karl.
Julia sloeg een arm om Rinze heen en trok hem stijf tegen zich aan.
"Ze kwamen aan mijn welp, Karl! En dat moet je met een leeuwin nooit doen. De leeuwin had jarenlang haar tanden niet laten zien maar toen ze haar welp aanvielen, beet ze heel duidelijk van zich af."
"Maar jullie sliepen wel op dezelfde kamer en in hetzelfde bed. Waarom?" wilde Rinze weten.
"Vanwege jou natuurlijk. Je was regelmatig bij vriendjes en vriendinnetjes en die kwamen ook bij ons over de vloer. Het zou natuurlijk wel heel gek zijn, als zij zouden merken dat jouw ouders in een aparte kamer sliepen. Ons wereldje was klein, Rinze. Je weet het. Alles zou meteen de kerk rondgaan. En dus hielden we de schijn op, lieve jongen! Al die jaren hielden we de schijn op van een gelukkig huwelijk, terwijl…" De tranen stroomden vrijelijk over haar wangen en ze verborg haar hoofd in Rinze's haren. Hij streelde haar rug en zei haar dat ze haar gevoelens de vrije loop moest laten. Dat het goed was. "Heb ik je al gezegd hoe ontzettend blij ik ben met jou, jongen?"
"Ik geloof het wel, mam."
"Ik wil het nog eens zeggen. Ik ben ontzettend blij met je, Rinze! Want alleen doordat jij er bent, heb ik me compleet kunnen vrijvechten. Als jij er niet geweest was, dan… "
"Dan zou je misschien ook nooit zo klem hebben gezeten, mam?"
"Geloof me dan nog zou ik mijn hele leven lang onder zijn invloed zijn geweest. Jij bent de reden geweest dat ik me heb kunnen vrijvechten, jongen." Ze gaf Rinze een zoen op zijn wang en deelde er ook eentje uit aan Karl. "En jou moet ik ontzettend bedanken, dat jij er geweest bent voor het allerliefste dat ik heb op het moment dat hij hulp nodig had."
"Ik heb het graag gedaan. Heel graag gedaan zelfs, want… hij is inderdaad het allerliefste dat er is."
"Gadver! Zullen we nu ophouden met dit geslijm?" bracht Rinze naar voren. Tegelijkertijd kreeg hij uit twee monden een reactie die erop neerkwam, dat de waarheid gezegd mocht worden.
"Heb ik al gezegd dat ik zou stoppen met janken?" wilde Julia weten. Toen de jongens knikten zei ze dat het ook niet uitmaakte, maar dat ze nu echt geen tranen meer wilde verspillen om hem. Dat ze alleen nog maar wilde huilen van vreugde. Ze keek naar Karl. "Is het goed dat ik nog een keer keihard schreeuw, dat ik hem haat?"
"Je gaat je gang maar, mam!"
"IK HAAT JE! MAAR IK ZAL NIET MEER TOELATEN DAT JIJ MIJN LEVEN BEHEERST. NOOIT MEER!" schalde het door de tuin. "Oké," zei ze meteen daarna, "dat lucht op en nu gaan we wat eten en drinken, want ik ben er nodig aan toe.”
De eerder ingeschonken koffie was natuurlijk steenkoud geworden en niet meer te drinken. Het werd weggegooid, waarna er nieuw warm en donker vocht werd ingeschonken. Karl hield het bij zijn thee. Ook de boterhammen vonden hun weg naar binnen en toen stelde Julia voor dat haar zoon zou kennismaken met zijn tante, haar vriendin, de twee kinderen en Eta. Dat leek Rinze wel wat.
Bij binnenkomst van het drietal was Karl meteen weer de klos. Johan en Anabel vlogen op hem af en wilden meteen met hem spelletjes doen. Johanna wist ze zover te krijgen, dat ze eventjes nog zichzelf vermaakten. Met kleurpotloden en papier gingen ze netjes aan de grote tafel zitten, terwijl de nieuwe binnenkomers plaats namen in de zithoek. Julia zette zich naast Eta op de tweezits en pakte meteen haar hand beet.
"Heb ik niet een knappe zoon?'' vroeg ze haar vriendin.
"Ja, echt wel Julia. En zijn vriend mag er ook zijn!"
De jongens die op de driezitsbank waren gaan zitten, staken vrijwel tegelijkertijd hun tong uit naar Julia en Eta.
"Oh, durven jullie wel deugnieten!"
Er werd gelachen. Johanna zei dat ze heel blij was dat alles goed gekomen was. Ze vertelde haar kant van het verhaal en vond het heel bijzonder dat Julia, na haar periode in de inrichting, het toch steeds tweemaal per jaar had gewaagd om stiekem hen hier in Valthermond te komen bezoeken. Toen ze uitgepraat was, was het tijd om het eten klaar te maken. De vier dames trokken naar de keuken en Rinze en Karl hielden zich met de kleuters bezig.
De maaltijd was perfect: Lasagne. Rinze at alsof hij in dagen niet gevoederd was en at wel vier borden. Iedereen keek met grote ogen toe, behalve Julia en Karl. Eerstgenoemde kende de eetgewoonten van haar zoon en de tweede… die begon er zo langzamerhand gewend aan te raken. Hoe gezellig het ook was, na de afwas gaven de jongens toch te kennen dat ze eigenlijk wel graag naar huis wilden en daarmee doelden ze op Karls flat in Zwolle. Beiden kregen ze een tekening van een kleuter en Karl verontschuldigde zich bij Julia dat hij haar gezinnetje uit elkaar trok, maar van die excuses wilde ze helemaal niets weten. 'Rinze hoort bij jou, zoals ik bij Eta hoor,' had ze gezegd en daarmee was de kous af. Wel werd er een afspraak gemaakt om elkaar de woensdag daarop weer te treffen. De uitnodiging voor een zomervakantie in Frankrijk, die moest Julia nog voorleggen aan de anderen maar dat zou ze de komende dagen doen, beloofde ze toen ze de jongens tot aan de auto bracht. Het werd een hartelijk afscheid en geen van drieën hielden ze het helemaal droog. Tranen van vreugde opnieuw.
Thuis in Zwolle ploften Karl en Rinze neer op de bank. Beiden hadden ze het eventjes helemaal gehad. Geen puf meer om dan ook nog maar iets te doen.
"Moe?" vroeg Karl met een diepe zucht.
"Enorm! Jij?"
"Ik ook, man! Ik kan geen pap meer zeggen."
"Je hebt het net gezegd, dude."
"Wat bedoel je?"
"Je zei 'pap', dude!"
"Grrrr! Geen flauwe grapjes, lieverd. En voor we helemaal niets meer gaan doen, moet ik nog eventjes naar de buurvrouw. Anders hoort ze geluiden hier bij ons en stuurt ze de politie alsnog op ons af." Hij knipoogde.
"Oké! Wil je dat ik mee ga?"
"Misschien wel zo leuk, dan kan ze eventjes met je kennismaken."
"Maar we blijven niet voor koffie of thee hoor, ik ben echt AF!"
"Ik ook schat, maak je maar niet druk."
En zo drukte Karl even laten op de bel van de buurvrouw die aan de andere kant van de trapopgang woonde. Er werd vrijwel meteen opengedaan.
"Karl?" riep ze verbaasd uit. "Ik dacht al dat ik geluid had gehoord in je flat."
"We zijn net terug, mevrouw Sonninga en wilden u dat even laten weten, zodat u zich geen zorgen zou maken over die geluiden."
"Dat is goed van je, jongen, maar komen jullie niet even binnen?"
"Heel lief van u aangeboden, mevrouw Sonninga, maar we zijn beiden heel erg moe en dat doen we dus een andere keer als u het niet erg vindt."
Heel even was er iets van teleurstelling op haar gezicht te lezen, maar ze kende Karl en wist dat hij zich aan een gemaakte afspraak zou houden en daarmee nam ze genoegen.
"Natuurlijk niet, jongens. Het was wel een erg korte vakantie nietwaar?"
"Veel te kort en veel te hectisch, maar dat vertellen we u een andere keer. Trouwens dit is mijn vriend Rinze."
Rinze stak haar de hand toe en voor de zoveelste maal die dag schudde hij de hand van een vreemde.
Mevrouw Sonninga heette hem hartelijk welkom in de flat en zei dat hij zich niets aan moest trekken van alle roddeltantes die hier woonden. "Ze zijn nou eenmaal zo. Ze bemoeien zich met alles en iedereen en dus zal jij als je hier bij Karl blijft wonen ook over de tong gaan. Maar trek je er niets van aan, lieve jongen!"
"Ik zal ze laten praten, mevrouw, en me er niets van aantrekken."
Ze namen afscheid en gingen terug naar Karls flat om daar opnieuw neer te ploffen op de bank.
"Wat gaan we doen?" wilde Rinze weten.
"NIETS! HELEMAAL NIETS!" riep Karl luid. "Ik wil helemaal niets doen, schat. Ik wil naar mijn bed. Ik ben doodmoe!"
"Als je het niet erg vindt, heb ik nog een vraag voor je en dan zal ik je met rust laten."
"Vuur hem af voor mijn ogen dichtvallen."
"Tussen jou en Matthieu is er ooit iets geweest, nietwaar?"
"Hoe bedoel je?"
"Zoals ik het zeg. Ik heb het gevoel alsof er in het verleden tussen jou en hem iets niet goed heeft gezeten. Wat is dat?"
"Oké, als we dan vandaag toch alle zaken moeten opbiechten die er op te biechten zijn, dan kan deze er ook nog wel bij," verzuchtte Karl.
"Alleen als je wilt, Karl. Ik kan wel wachten. Het was alleen iets dat me opgevallen was."
"Ik zal wel praten, jongentje, doe jij het luisterwerk maar. Matthieu is mijn oudste broer en 15 jaar ouder dan ik ben. Toen ik Leo dat tweede jaar in de weekenden mee naar mijn huis nam of met hem mee naar huis ging, kwam ik 'uit de kast'. Ik had er geen probleem mee, Leo evenmin en dus was er volgens ons geen probleem. Zijn ouders vonden het prima, mijn ouders ook en ook mijn broers en zussen naar het leek. Alleen Matthieu deed moeilijk. Of laat ik het zeggen zoals het is, hij maakte het zichzelf moeilijk."
Rinze keek Karl vreemd aan.
"Zo was het nou eenmaal. Als oudste broer had hij het idee dat hij gefaald had. Hij had moeten zien dat er iets met mij mis was, hij had het moeten merken, volgens zijn gedachtegang. Hij had als oudste broer meer tijd met mij moeten doorbrengen. Met mij naar het voetbal zijn gegaan, meer met mij hebben opgetrokken, opdat ik een echte man zou worden, snap je?"
Rinze knikte.
"Ik heb toen geprobeerd, en later ook nog wel, hem uit die waan te helpen maar het lukte niet. Een tijdje lang had hij er zoveel moeite mee, dat hij me niet eens wilde zien als ik thuis was."
"Wow, moet hem echt diep gezeten hebben dus."
"Inderdaad en heel lang!"
"Wanneer ging dat over dan?"
"Vorig jaar zomer eigenlijk pas."
"Wow, dat is dan inderdaad heel lang!"
"Ja. De laatste jaren zag ik hem wel, maar nog steeds had hij er moeite mee. Nog steeds had hij het idee dat ik homo geworden was, omdat hij… vul maar in."
"Wat was de aanleiding dat hij tot een ander inzicht kwam?"
"Vorig jaar in de meivakantie kwam zijn zoon Ton bij mij op bezoek. Hij bleef een paar dagen logeren. Leuk en niets bijzonders op zich. Meer neefjes en nichtjes kwamen wel eens naar Zwolle toe. Op een avond vertelde Ton me, dat hij gevoelens voor jongens had en dat hij niet wist hoe hij het zijn vader moest vertellen. Met zijn moeder zou het wel goed gaan, had hij het idee, maar hij was echt doodsbenauwd dat zijn vader gigantisch zou flippen. En aan mij stelde hij dus de vraag hoe het was, een coming out."
Rinze glimlachte.
"Ik dus vertellen hoe ik dat gedaan had en hij vragen stellen. De ene na de andere."
"Heeft dus waarschijnlijk iets met jongzijn te maken," interpreteerde Rinze om zijn eigen gedrag te verklaren.
"Ik denk het. Ik antwoorden geven voor zover ik dat kon. Maar die ene vraag, hoe is het als ouder om te horen dat je kind zo is, die kon ik natuurlijk niet beantwoorden. Daarvoor verwees ik hem naar mijn moeder, zijn oma. De laatste was ervaringsdeskundige, nietwaar?"
Rinze knikte.
"Uiteindelijk heeft Ton het thuis verteld. Eerst aan zijn moeder en later ook aan Matthieu. Toen pas vielen de schellen hem dus van de ogen. Want met zijn zoon had hij wel ontzettend veel opgetrokken. Altijd met hem naar voetbal, bokswedstrijden, kart-racing en noem maar op. Alles om zijn zoon een echte man te maken en… Toen pas begreep Matthieu, dat het niet iets met opvoeding te maken heeft. Dat je geen homo wordt door omstandigheden."
"En vanaf dat moment gaat het weer goed tussen jullie?"
"Ja, prima. We hebben na Tons coming out heel lang gepraat met elkaar op zijn verzoek en hij heeft me al zijn twijfels en zelfverwijten voorgelegd en we hebben besloten om er nooit meer over te praten."
"Soms iets van overcompensatie nu?"
"Je bedoelt dat hij extra zorgzaam is?"
Rinze knikte omdat dat was wat hij bedoelde.
"Ja, dat idee heb ik wel, maar je hoort mij niet klagen!"
"En wat nu?"
Karl keek Rinze verbaasd aan.
"Wat gaan we nu doen?"
"Niets, jongeman, ik zei al eerder dat ik naar bed wil en meer niet!"
"Oké jij je zin," klonk Rinze's reactie gemoedelijk. Hij stond op, trok zijn maat overeind van de bank en nam hem aan de hand mee naar de badkamer. "Wel eerst douchen!" sprak hij gedecideerd. "Ik ga niet in bed met een stinkerd!" Loom stapten ze uit de kleren en douchten ze zich. Daarna droogden ze zich af, hingen de handdoeken netjes op om te drogen en liepen naar de slaapkamer. Op hun zij in bed liggend, keken ze elkaar aan. "Seks?"
"Echt niet, Rinze. Ik ben te moe. Ik geloof dat we die afspraak van woensdag maar moeten verzetten, want als we de wekker niet zetten, slaap ik vast en zeker door tot volgende week zaterdag."
Rinze lachte maar begreep hem wel. Ook hijzelf was compleet aan het eind van zijn latijn. Het op en neer reizen door de Benelux, de spanningen, de ontmoetingen, de onthullingen… alles bij elkaar was het te veel geweest. Mijmerend lagen ze stil naast elkaar tot Rinze de stilte verbrak. "Ben je gelukkig, Karl van Houthem?"
Een lach gleed over het gezicht van Karl.
"Waarom wil je dat weten, Rinze van der Weide?"
"Gewoon! Ik wil dat je gelukkig bent en als je het nu niet bent, dan moet ik beter mijn best doen, opdat je alsnog gelukkig wordt."
"Je bent een schatje, weet je dat?"
"Niet mijn vraag ontwijken, lieverd. Ben je gelukkig?" stelde hij zijn vraag opnieuw.
"Ja! Ik ben heel gelukkig, Rinze. Ik heb me nog nooit zo gelukkig gevoeld als op dit moment. Ik heb de allerliefste jongen van de hele wereld naast me liggen en ik denk dat ik met recht kan zeggen, dat ik er mede voor gezorgd heb dat hij de allergelukkigste jongen van de hele wereld is." Zijn ogen klampten zich vast aan die van Rinze. Toen die te lang stil bleef naar de mening van Karl vroeg hij: "Nou?"
"Ja, Karl. Ik geloof dat ik me inderdaad zo voel: de allergelukkigste jongen van de hele wereld. En dat dankzij jou!"
"Nou ja, niet alleen dankzij mij hè! Niet overdrijven, schatje."
"Als ik jou niet getroffen had in dat bushokje vorige week vrijdag, dan was deze hele affaire heel anders afgelopen."
"Ja, dat zal ik niet ontkennen."
"Dus… heb jij ervoor gezorgd!"
"Nee, niet alleen. Er hebben heel veel mensen aan meegewerkt en vooral jouw gedeelte was heel erg belangrijk."
"Mijn gedeelte?"
"Ja, jouw aandeel in het geheel."
"Ik deed niets, man! Ik zat te janken in een bushokje in de regen."
"Ja, op dat ene moment."
Rinze keek zijn bedgenoot niet-begrijpend aan.
"Maar daarna liet je je toch door mij aanspreken. Je reageerde. Je nam mijn voorstel aan om mee te komen naar mijn huis. Als jij dat allemaal niet gedaan had, dan had je waarschijnlijk nog steeds in dat bushokje gezeten. En dat je je niet bij de situatie thuis hebt neergelegd, maar een begin gemaakt hebt om je vrij te vechten en in dat bushokje bent beland was ook niet weinig belangrijk!”
"Ik geloof dat ik je begin te begrijpen."
"Oké. Dat vind ik goed om te horen, want dat betekent dat je jouw aandeel niet meer onderschat."
"Ik neem het voorlopig aan, verder nog niet. Ik moet het nog bestuderen," zei hij nog niet geheel en al overtuigd.
"Je doet maar, Rinze, maar deze jongen gaat slapen en waag het niet me voor woensdag wakker te maken!"
"Oké, dan eet ik de voorraad hier in huis wel in mijn eentje op!"
"Je doet maar! Maar zorg er wel voor dat je de kasten ook weer vult! En dan wel alleen, want ik slaap!" Ze grinnikten beiden.
"Slaap lekker, Karl."
"Slaap lekker, Rinze."
Beiden sloten ze de ogen waarna er een stilte ontstond die enkele minuten duurde.
"Heb je nog een pil nodig om in slaap te komen?"
"Ik niet, Karl. Ik heb zoveel gelukkige gevoelens in mij dat ik het zelfs niet erg zou vinden om dagen lang wakker te liggen."
"Ja, die gevoelens heb ik ook, maar ik zou toch wel wat willen slapen. Trouwens," zei Karl terwijl hij zijn hand over Rinze's zij liet glijden, "Je bent een heerlijk joch, weet je dat."
"Ja, dat weet ik maar afblijven nu! Jij wilde geen sek… "
"Wij wilden geen seks," verbeterde Karl hem.
"Wat je wil, maar ga slapen en houd je mond."
"Hmm. Oké dan! Maf ze!"
"Maf ze!"
Een kus volgde waarna ze beiden de ogen opnieuw sloten, maar nu om definitief de heerlijke vergetelheid die de slaap kan zijn te vinden.
EINDE
Reacties zijn van harte welkom op de site waar dit verhaal legaal geplaatst is maar ook via mijn e-mailadres: lucky_eye2@yahoo.co.uk
©Lucky Eye, december 2018 (herziene versie)
Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze dan ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de houder van het auteursrecht.