Een verhaal van Lucky Eye
Disclaimer:
Dit verhaal is niet gebaseerd op feiten. Elke overeenkomst met gebeurtenissen, personen, plaatsen en tijden berust dan ook op toeval.
MORGENSTER
Hoofdstuk 7
'Waarom heb je een ander nummer, Rich?'
Richard hoorde Stans vraag toen hij de telefoon opnam. Hij noemde niet eerst zijn naam maar kwam meteen met een vraag. 'Niets bijzonders, Stan. Mijn telefoon is kapot.'
'Hoe kan dat?'
'Ik ben vanmiddag gevallen in de fietsenkelder en daarbij is het kapot gegaan en nu bel ik met het toestel van iemand anders.'
'Is hij in de buurt?'
'Ja, maar dat is geen probleem.'
'Oh. Heb je het druk gehad vandaag?'
'De gewone dingen. Maar alles ging wel mis vandaag.' Hij vertelde Stan over de gebeurtenissen van die dag.
Max kon het gesprek, zittend naast Richard, volgen. Hij vond het een bijzondere conversatie. Stan reageerde helemaal niet op de mededeling van zijn broer dat hij gevallen was. En Richard lichtte ook niets toe. Hij ging over op de normale gang van zaken, zo leek het. Het voelde voor hem alsof hij zijn broer niet ongerust wilde maken.
Richard vroeg Stan hoe zijn dag geweest was. Met de nodige pijn die door zijn lijf schoot toen hij opstond, liep hij met de telefoon in zijn hand naar de glazen schuifpui. Buiten was er niets te zien helaas. Te donker. Hij hoorde het relaas van zijn broer aan en toen die uitgesproken was, nam hij het woord. 'Laat je tot niets uitlokken, Stan!' Richard deed alles om zijn broer rustig te krijgen en had het idee dat het lukte. Toen was er toch nog een vraag en Richard realiseerde zich meteen dat hij daar zo snel mogelijk iets mee moest doen. 'Ik koop zo snel mogelijk een nieuwe telefoon. Ik weet iemand bij wie ik dag en nacht terecht kan, dus dat komt goed, Stan. Maak je niet ongerust. Je kunt mij altijd bellen als er iets is. Zul je dat doen?'
Drummond kreeg vanaf het moment dat Richard was opgestaan van de bank alleen nog maar dat wat de jongen tot zijn broer zei mee. Het verontrustte hem. Het leek er vooral over te gaan dat Stan zich rustig moest houden. Dat hij moest doen wat hem gezegd werd. Dat hij niet moest provoceren maar dat woord werd niet gebruikt. Richard sloot af met de belofte dat hij morgen naar huis zou komen en dat dan alles weer goed zou zijn. Max slikte iets weg. Hier was heel duidelijk iets mis.
'Dank je.' Richard gaf Max zijn telefoon terug. 'Wat moet ik je hiervoor betalen?'
'Niets, Richard. Ga zitten, dan haal ik wat nieuwe koffie voor ons want die waar we aan begonnen waren is koud geworden.'
'Wil je nog even wachten?'
Max ging weer zitten.
'Je vroeg me of ik eerder gepraat had met iemand.' Hij zag Max knikken. 'Eén keer eerder heb ik gepraat maar … het haalde allemaal niets uit. Degene met wie ik gepraat had moest het bezuren. Ze werd ontslagen.'
'Was het een volwassene met wie je gepraat hebt?'
'Ja. Ze was een lerares. Zij … Blijft alles wat ik je vertel onder ons?'
'Ja. Maar met de kanttekening dat ik Edith er niet buiten kan houden. Wij zijn 48 jaar getrouwd en we zijn een eenheid. Ik kan en wil geen dingen voor haar achterhouden.'
'Dat begrijp ik. Maar als ik ga vertellen over mij en Stan en … dan is het misschien beter dat zij er gewoon bij komt zitten.'
'Als je dat wilt, dan zorg ik daarvoor.' Max stond op, pakte beide halfleeg gedronken mokken op en verdween.
Richard slaakte een diepe zucht en legde zijn hoofd achterover tegen de leuning van de bank. Hij had zijn ogen gericht op het plafond maar zag het echter niet. De film van zijn leven speelde zich voor zijn ogen af. Waar moest hij beginnen met vertellen? Was het met zijn komst naar Monterey? Was het beter om helemaal van meet af aan, tenminste wat voor hem het begin was, te starten? Hij koos voor het laatste. Hij hoorde Edith en Max aankomen, ging rechtop zitten en schraapte zijn keel.
'Kijk eens, warme koffie,' zei Edith terwijl ze een mok van het dienblad voor hem en Max, die weer bij hem op de bank was gaan zitten, neerzette. 'En dit is voor jou.' Ze reikte Richard een glas aan.
'Water. Dank je.'
'Water met daarin een paar druppels om te zorgen dat je een beetje rustiger wordt. Max heeft me verteld wat er zojuist is gebeurd en ik denk dat het goed is dat je dit eerst even langzaam opdrinkt.'
'Wat doet het met me?' vroeg hij voorzichtig.
'Het zorgt ervoor dat je wat rustiger wordt.'
'Slaperig? Sloom?' vroeg hij omdat hij nou eenmaal altijd alles graag wilde weten.
'Nee. Juist niet. Je blijft er helemaal bij maar wordt toch rustiger. Drink het maar op.' Ze ging zitten in de stoel die tegenover de bank stond en zag dat Richard het water langzaam opdronk.
Hij had het glas met kleine slokjes leeggedronken en toen Max aanbood om het glas voor hem terug te zetten op de tafel, maakte hij daar gebruik van. 'Oké, dit wordt moeilijk,' verzuchtte hij. 'Ik heb het één keer eerder verteld. Ik was elf of twaalf. Er zijn dus heel wat jaren verstreken waarin ik er niet over heb willen praten. Dus als het af en toe wat klungelig klinkt of er moeizaam uitkomt, neem het me dan alsjeblieft niet kwalijk.'
'Vertel je verhaal op jouw manier, Richard. Dat is het enige wat belangrijk is.'
'Ja. Dank je. Ik heb zo-even toen ik hier alleen zat zitten denken waar ik zou moeten beginnen. Het lijkt me het beste om het verhaal zo chronologisch mogelijk weer te geven. Maar vooraf … ik ben altijd een gewoon kind geweest tot … tot het moment dat ik besefte dat het er bij mij thuis anders aan toe ging dan bij andere kinderen. Maar ook na die tijd was ik nog gewoon kind. Ik speelde met bouwblokken, Lego, een houten trein met drie wagons erachter, knuffels. Dus … eigenlijk … een heel gewoon kind. Op school speelde ik met andere kinderen uit mijn klas. In de buurt waar ik woonde waren geen kinderen van mijn leeftijd. Ik speelde wel eens bij kinderen van school thuis maar nam ze nooit mee naar mijn huis en ja … als het niet over en weer gaat, houdt zoiets op een gegeven moment op. Ik heb altijd veel gelezen. Kon ook al snel lezen, volgens mij. Alles was gewoon tot ik begon te beseffen dat het bij mij thuis bijzonder was. Vanaf dat moment werd het anders. Werd het … werd ik anders. Wist ik op de een of andere manier dat ik voor mezelf moest zorgen. Dat ik altijd alert moest zijn. En later kwam daar de zorg voor Stan bij. Ik was een jaar of vier en woonde met hen in Metchosin op Vancouver Island. Een kleine gemeenschap in een werkelijk prachtige omgeving. Bos, zee. Het ligt vlakbij Victoria maar het verschilt er hemelsbreed mee.'
'Victoria? Is dat de hoofdstad van het eiland?' vroeg Edith.
'Ja. Maar ook de hoofdstad van de provincie British Columbia.'
'Ik dacht dat dat Vancouver was.'
'Iets was heel veel mensen denken. Vancouver is de grootste stad van de provincie maar Victoria is de hoofdstad. Het is net zoiets als met Australië: Canberra is de hoofdstad maar heel veel mensen denken dat het Sydney of Melbourne is omdat die steden groter en bekender zijn.'
Max wist nog wel zo'n voorbeeld. Heel veel mensen buiten de staat California denken aan Los Angeles of San Fransisco als hoofdstad terwijl het Sacramento is. Om Richard niet opnieuw te onderbreken, hield hij het echter voor zich.
'Zij werkte in het ziekenhuis van Victoria en hij was leraar lichamelijke opvoeding, een van de coaches, aan een high school in dezelfde stad. Mijn kamer was toen nog op de begane grond naast die van hen. Op een keer werd ik midden in de nacht wakker. Ik ging mijn bed uit omdat ik iets had gehoord. In de woonkamer stond de tv nog aan terwijl ze beiden, met hun kleren nog aan, lagen te slapen. Hij in zijn stoel. Zo eentje die je uit kunt klappen. Zij lag languit op de bank. Ze waren heel diep in slaap want toen ik probeerde hen wakker te maken, lukte dat me niet. Het viel me op dat ze raar roken. Ik draaide me om en ging weer naar bed. Vanaf dat moment was ik elke nacht wel even wakker en bijna altijd liep ik dan even door de woonkamer. Overdag hadden ze het altijd druk. Zij had, ook omdat ze full time werkte en in ploegendienst, nooit echt tijd voor me. Ik werd met mijn kleurpotloden en een aantal velletjes papier door haar voor de tv gezet. En als hij dan thuis kwam, werd hij boos op me omdat ik van hem geen twee dingen tegelijkertijd mocht doen. Hij was erg streng. Er waren allerlei regels waaraan ik moest voldoen en waar ik meestal niet van op de hoogte was. Hij … zijn handen zaten erg los.' Heel even keek hij in de richting van Edith tegenover hem. Hij zag dat haar gezicht betrokken was en dat ze met haar handen friemelde in haar schoot en een papieren zakdoekje aan het ontleden was. Toen hij zijn blik naar Max verlegde viel het hem op dat hij niets van diens gezicht af kon lezen.
Max wist al heel snel na het begin van Richards verhaal waar het naar toe ging. De oorzaak van Richards lijden meende hij al op te kunnen maken uit het eerste gedeelte van diens verhaal. Ouders die midden in de nacht voor de tv in slaap vielen en raar roken. Dan kon je maar een ding concluderen: alcohol.
'Misschien hebben jullie het al wel geraden maar … ze zijn alcoholist.'
'Ik vermoedde het al,' verzuchtte Edith. 'Maar … en dat snap ik meestal niet bij dat soort zaken, was er niemand die het merkte?.'
'Beiden hebben ze altijd volop gewerkt. Ook omdat ze waarschijnlijk veel geld nodig hadden om het te kunnen doen. Daarnaast gingen ze later ook nog gokken. Hoe ze altijd zoveel hebben kunnen drinken en dan toch nog werken, is mij altijd een raadsel geweest. Je zou denken dat zoiets op moet vallen maar dat deed het niet. Ze waren geliefd op hun werk ook omdat ze altijd wel meer wilden werken dan ze eigenlijk hoefden. Zij regelde bijvoorbeeld altijd alles voor de EHBO-post bij festiviteiten en hij was lid van de gemeenteraad. Beiden goed bekend, om zo maar te zeggen.'
'Alcoholisten,' zo merkte Max op, 'zijn vaak heel gehaaid. Ze weten hun … ik weet niet of ik het een ziekte moet noemen of niet … vaak te verbergen.'
'Ik weet het ook niet,' reageerde Richard, 'en het maakt mij ook niet uit. Dat ze hun eigen leven kapot willen maken door te veel te drinken, dat moeten ze zelf weten maar ze hadden niet het recht om Stan en mij daarin mee te slepen!' Hij had al zijn jarenlang onderdrukte woede in die laatste woorden gelegd en voelde zich ineens heel erg moe. 'Het spijt me dat ik zo fel ben ineens.'
'Het is goed, Richard. Goed om niet alleen maar de feiten te vertellen maar ons ook te laten zien wat jouw gevoelens daarbij zijn. Je gevoelens uiten is heel belangrijk en dat heb je volgens mij jarenlang niet gedaan.'
Het klopte helemaal. Hij had voor het eerst over zijn gevoelens met betrekking tot het probleem van die twee gepraat met juffrouw Beatrice. Hij kende haar van school. Hij had zelfverdediging willen leren en zij had daarin les gegeven. Ze had het eerst wel vreemd gevonden dat hij zich had aangemeld want in de regel kwamen er alleen maar meisjes naar die trainingen. Maar ze had zijn aanvraag gehonoreerd. Hij had geen enkele les overgeslagen, dat wat zij had overgedragen in zich opgezogen als een spons en was een goede leerling geweest. Maar nu moest hij terug naar zijn verhaal. 'Ja. Dat klopt. Stan is mijn broer en hij is vier jaar jonger dan ik ben. Hij is eigenlijk mijn halfbroer. De zoon van hem en niet van haar. De eerste jaren woonde hij bij zijn moeder en na ongeveer twee jaar bracht ze hem bij ons. Het was in de winter. Ik was zes. Ons huis had boven twee slaapkamers met een badkamer. Dat was mijn domein. Zij sliepen beneden. Handiger voor hen,' snoof hij.
Max hoorde Richard snuiven en zag een grijns over zijn gezicht trekken. In stilte spoorde hij hem aan om door te gaan en het verhaal te larderen met dit soort zaken die tekenen waren van zijn gevoelens.
'Ik hoorde gevloek en getier van beneden en werd er wakker van. Ik ging bovenaan de trap zitten en bekeek vanaf daar het tafereel beneden. Iets dat ik trouwens wel vaker deed. Een veilige plek op enige afstand van hen. Op dat moment was er een vrouw met op haar armen een klein kind dat huilde. Hij stond tegenover haar en schreeuwde naar haar. Waar het allemaal over ging, begreep ik toen natuurlijk niet. Dat kwam pas later. Omdat ik het niet begreep ben ik op een gegeven moment terug naar bed gegaan en in slaap gevallen. De volgende morgen was hij niet bij het ontbijt en zat Stan, zij zei dat hij zo heette, in de kinderstoel aan tafel. Hij was mijn broertje, vertelde zij me. Ik vond het maar vreemd. Moeders kregen kinderen en dat waren dan broertjes of zusjes maar ik had nog nooit gehoord dat vreemde dames broertjes bij je thuis brachten. Ik liet het voor wat het was. Stan wilde niet eten. Wat ze ook deed, hij weigerde zijn boterham te eten. Het was bijzonder haar zo te zien. Er was iets van zorgzaamheid dat ik nog nooit eerder had waargenomen bij haar.'
'Nog nooit eerder?' onderbrak Edith Richards verhaal.
'Nee. Nog nooit.'
'Maar … ze bracht je neem ik toch aan naar bed, ze hielp je met wassen, met je haren kammen … '
'Nee.'
'Nee? Dat deed je allemaal zelf?' Het knikje van Richard dat volgde zorgde ervoor dat de tranen Edith in de ogen springen.
'Voor zover ik mij bewust ben, en ik weet niet precies wanneer je als kind bewust wordt van je eigen bestaan, heb ik dat soort dingen altijd zelf gedaan. Waarschijnlijk hebben ze me wel geholpen toen ik kleiner was of het me voorgedaan want ik moet het ergens opgepikt hebben hoe ik het zelf moest doen.'
'Maar dat is vreselijk!' Edith sprong op uit haar stoel en rende weg.
Richard verontschuldigde zich tegenover Max en zei dat dit niet zijn bedoeling was geweest.
'Nee, dat begrijp ik maar je moet het verhaal vertellen zoals het voor jou is. Ze komt zo wel weer terug. Zullen we eerst even onze koffie drinken want anders word die weer koud.' Max reikte Richard zijn mok aan. Daarna pakte hij die van hemzelf en nam een slok. Hij keek naar Richard. De handen van de jongen trilden niet meer. Er leek een soort van resolute houding over hem gekomen te zijn. En daarom was het beter daar nu gebruik van te maken en hem door te laten gaan met het vertellen. Maar hij kon Edith heel goed begrijpen. Hier was in elk geval sprake van verwaarlozing en misschien wel kindermishandeling. Het niet verzorgen van een kind aan de ene kant en het eerder eufemistisch omschreven slaan van de vader aan de andere kant.
Edith had in haar keuken eventjes uitgehuild. Het was haar allemaal even te machtig geworden. Zoiets mocht je een kind gewoon niet aan doen. Zoiets kon en mocht niet! Een kind hoor je te verzorgen en niet aan zijn lot over te laten. En … wat zou er nog meer komen? Kon ze het aan om terug te gaan? Ze moest wel, zo wist ze. Ze was de wederhelft van Max en samen hadden ze altijd alles samen gedeeld. En ze kon het maar beter rechtstreeks van Richard zelf horen.
Wordt vervolgd …
Reacties zijn van harte welkom op de site waar dit verhaal legaal geplaatst is maar ook via mijn e-mailadres: lucky_eye2@yahoo.co.uk
©Lucky Eye, juni 2017
Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze dan ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de houder van het auteursrecht.