BLANCO deel 3
Een verhaal van Lucky Eye
Disclaimer:
Dit verhaal is niet gebaseerd op feiten. Elke overeenkomst met gebeurtenissen, personen, plaatsen en tijden berust dan ook op toeval.
Hoofdstuk 26
Zaterdag 19 juli 2014
Voor de meeste bewoners van 'Boschlust' is zaterdag een van de dagen om wat extra rust te nemen. Op deze dag die van meet af aan zonnig en warm is, is het dat voor Marion niet. Vandaag is het haar beurt om op de kleine Jonas te passen en dat doet ze met heel veel plezier. Het kleine mannetje is gemakkelijk en vindt het geen probleem om andere gezichten dan die van zijn ouders te zien. Hij is vroeg wakker en als Marion hem hoort doet ze haar best om heel stilletjes het bed uit te gaan om dan tot de ontdekking te komen dat Martin niet meer naast haar ligt. Er ligt een briefje op zijn kussen met de tekst: 'Ben in de werkplaats. xxx'. Ze glimlacht. Wat dat betreft zal haar echtgenoot ook nooit veranderen. Als hij iets aan het uitdenken is, dan blijft hij daar net zolang in zijn hoofd mee bezig tot hij weet hoe hij het in de praktijk moet brengen en dan moet het ook meteen gebeuren waarbij het niet uit maakt hoe laat of, vandaag beter gezegd, hoe vroeg het is. Bij de slaapkamer waar Jonas ligt luistert ze even aan de deur. Aan de geluidjes die ze hoort merkt ze dat hij niet meer slaapt. Ze gaat naar de badkamer om zich te douchen en aan te kleden. De deur laat ze open staan zodat ze haar kleinzoon meteen hoort als zijn vrolijke bui over is, niet dat ze dat verwacht, en hij het toch op een huilen zet. Hij is makkelijk en huilt maar zelden. Als ze aangekleed is, opent ze de deur van Jonas' slaapkamer die vanwege goed onderhoud door Martin noch kraakt noch piept. Jonas merkt haar niet meteen op en blijft met grote pretogen kijken naar de gekleurde beestjes die aan de mobile boven zijn bed hangen. Hele gesprekken voert hij in zijn taaltje dat soms niet te volgen is maar waarin steeds meer duidelijk verstaanbare woorden voorkomen. Ook doet hij de geluiden van de koe, de hond, de kat en het varken na. Als hij haar dan toch in de gaten krijgt, haar oma noemt, in zijn slaapzak in het ledikantje gaat staan en zijn armpjes naar haar uitstrekt, is het tijd om hem eruit te halen.
Als eerste wil hij dan altijd zijn eten hebben. Uit ervaring, en dat wat Jasper en Pieter verteld hebben, weet ze dat hij anders flink humeurig kan worden. Niet eerst wassen en aankleden maar eerst een boterham naar binnen. Zelf de vork hanteren lukt prima, hoewel hij het er af en toe van lijkt te nemen als hij haar de vork aanbiedt en zijn oma laat prikken. Marion heeft zich er nooit toe laten verleiden om te kijken of ze trekken van Jasper kan terug vinden in haar kleinkind. Af en toe worden haar wel eens vragen gesteld in die richting maar haar standaardantwoord is dan altijd: 'Jonas lijkt op zichzelf!' En daar moet een ieder het mee doen. Ze vindt het een wonder op zich dat Jasper en Pieter een kind hebben gekregen en daar wil ze volop van genieten in plaats van allerlei bespiegelingen op te hangen of het nou het biologische kind van Pieter dan wel van Jasper is. Voor haar doet dat er helemaal niet toe. Het is haar kleinkind! Nee, hun kleinkind, verbetert ze zichzelf want Martin is net als zij apetrots op de kleine. De kinderkamer staat bijna helemaal vol met allerlei houten speelgoed dat opa voor zijn kleinzoon heeft gemaakt. Handwerk allemaal en vervaardigd in de nieuwe werkplaats van Pieter en Martin op 'Boschlust'. Hun zaak in Kampen loopt prima. Beiden werken daar om ook het contact met de klanten te kunnen behouden maar in de nieuwe werkplaats werken ze vaak hun eigen projecten uit waaronder de lijsten voor de schilderijen van Astrid. Al vanaf oktober 2007, nadat er de nodige aanpassingen waren gedaan, waaronder een traplift, wonen Sjors en zijn vrouw boven de zaak. Zij zorgen er samen voor dat er altijd iemand in de winkel is maar als er technische vragen komen of als een klant maatwerk wil, dan halen ze Pieter of Martin erbij.
Jonas, officieel Johannes Simeon Nicolaas, is geboren op 6 december 2012. Of de naam Nicolaas nou gekozen is omdat hij op de naamdag van de heilige Nicolaas is geboren of dat het te maken heeft met Jaspers Sinterklaasgekte, is voor Marion nog steeds niet helemaal duidelijk en zijn ouders blijven er vaag over doen. Hij is gedragen door en geboren uit een draagmoeder. Een van de nichtjes van Astrid en Pieter had op een gegeven moment van de kinderwens van de jongens gehoord en zich spontaan aangemeld. Zij en haar man waren aardig jong getrouwd en hadden drie kinderen. Een vierde daar wilden ze niet aan beginnen maar het draagmoederschap voor iemand uit de familie daar stonden ze beiden heel positief tegenover. Eerst waren er gesprekken geweest tussen Annelies en Richard, en Pieter en Jasper. Toen ze alle vier voelden dat het goed zat, kwam Jan erbij om een keurige overeenkomst op te stellen. De moeder zou vier weken voor de datum van waarschijnlijke bevalling tot twee weken na de bevalling met haar man en gezin verblijven op 'Boschlust' waar voor alles gezorgd zou worden. Alleen in geval van nood zou uitgeweken worden naar een ziekenhuis. Dat was echter niet nodig geweest. Jonas en zijn biologische moeder hadden zich beiden kranig gehouden. Voor Annelies was bevallen een fluitje van een cent, zo had ze zelf steeds gezegd en ook haar man had het alle keren een eitje gevonden. 'Een diepe zucht en het kind was er,' zo had hij gezegd over de bevalling van hun drie kinderen. Ook met Jonas was het zo gegaan. Pieter en Jasper en ook Marion, Astrid en Afie waren bij de geboorte aanwezig geweest. Marion had het toch nog wel heel spannend gevonden of Annelies echt afstand zou kunnen doen van Jonas maar zij hield zich keurig aan de gemaakte afspraak. Op familiefeestjes, waar de familie Verhulst ook altijd wordt uitgenodigd, heeft ze Annelies en Richard daarna diverse malen getroffen maar niets wijst erop dat er door het draagmoederschap spanning is ontstaan in de onderlinge verhoudingen. Juist helemaal niet. Pieter, zo heeft Astrid gezegd, gaat sinds hij met Jasper getrouwd is veel meer om met de familie van hun moeder dan ooit tevoren.
Als de kleine zijn boterham op heeft, gaat ze met hem naar de badkamer om hem daar te douchen. Dat vindt hij veel leuker dan wassen. Dan wikkelt ze hem heel voorzichtig in een groot badlaken want de uk is enorm kietelig en bij de minste of geringste kriebel begint hij al te lachen en ligt dan slap in haar armen. Helemaal voorkomen dat zijn schaterlach af en toe uitbreekt lukt haar ook vandaag niet. Geen probleem. Als Maarten en Sam wakker mochten worden door een lachsalvo van Jonas zullen ze dat vast geen probleem vinden.
Dan is het tijd voor boekjes lezen, bouwen met Duplo dat nog van haar eigen kinderen is geweest, puzzels maken, plantjes water geven en kilometers door het huis heen lopen. Hij met een karretje achter zich aan en zij met een hond met wieltjes onder de poten. Een botsing af en toe tussen het dier en het voertuig vindt hij het allerleukst. Als Jonas even alleen in de reclamefolders zit te bladeren, maakt Marion zijn fruithapje klaar dat hij na het korte ochtenddutje moet krijgen. Klaar met die bezigheid moeten de schoenen aangetrokken worden voor een wandeling. Jonas roept om zijn opa want in de regel is het Martin die dat klusje klaart. Als Marion hem op haar schoot wil trekken, wurmt Jonas zich los en rent hij lachend snel weg. Op een speelse manier gaat ze achter hem aan waarbij het haar natuurlijk lukt om uiteindelijk de stappers aan te krijgen. Jonas kan al behoorlijke einden lopen . Natuurlijk gaat het wel heel erg langzaam allemaal met die kleine beentjes van hem maar Marion vindt dat niet erg. Ze wijst hem op allerlei dingen in het bos en haar kleinzoon probeert de namen van bomen, planten en struiken na te zeggen. Als oma zegt dat het goed is, klapt de jongen in zijn handen. Nadat Jonas een tijd zelf gelopen heeft, wil hij in de kar - zijn buggy - en rijdt Marion hem de rest van de wandeling. Thuis gekomen, ziet ze dat het campingbedje al onder de grote eik staat bij de loungeset waarvan het zeil inmiddels is afgehaald. Martin is nog niet terug en dus heeft een van de tweeling dat gedaan maar wie van de twee is haar niet duidelijk. Doet er ook niet toe. Haar plannen had ze de avond van tevoren duidelijk gemaakt en ook aangegeven dat ze onder andere bij dit onderdeel hulp nodig had en die is nu keurig geleverd. De schoenen en sokken van Jonas gaan uit en dan legt ze de kleine man in het bedje. Jonas is moe en steekt zijn duim in de mond. Ze zingt nog een liedje voor hem en dan ziet ze al hoe zijn oogjes dicht beginnen te vallen. Ja, haar kleinzoon is echt een makkelijk kind.
Net iets na tien uur krijgt ze een sms'je. Het is Maarten die vraagt of Jonas al wakker is. Ze zegt hem dat hij nog slaapt maar dat Maarten gerust kan komen met de spullen voor de koffie want ook daarbij had ze gisteravond hulp gevraagd. Even later ziet ze hoe Maarten hun huis uitkomt en naar haar toe komt lopen met een tas in de ene en de koelbox in de andere hand. "Heel erg mooi dat je me zo helpt vandaag, Maarten!" prijst ze hem. "Heb jij ook het bedje hier neergezet?"
"Yep."
"Wil je koffie of liever iets anders?"
"Doe maar koffie. Ik schenk wel in. Over vanavond, hè," zegt Maarten terwijl hij een mok koffie voor haar en zichzelf inschenkt, "denk je dat het echt goed gaat?"
Marion kijkt naar Maarten en pakt zijn hand beet als hij de mokken op de tafel heeft neergezet en naast haar is komen zitten op de bank. "Echt wel jongen! Maak je maar niet ongerust. Alles komt goed."
"Weet je dat zeker of… "
Er omheen draaien heeft geen zin weet ze. Bovendien zou Maarten als hij dat zou willen haar heel goed kunnen peilen. Al heel lang weet ze dat er tussen haar zoon en Robin meer is dan alleen maar vriendschap. De jongens passen echt heel erg goed bij elkaar. Natuurlijk zijn er verschillen maar dat maakt het juist leuk om te zien hoe ze met elkaar omgaan. Op een avond een aantal jaren geleden kon Maarten niet in slaap komen en toen hij zijn vader naar boven had horen gaan was hij zijn bed uitgestapt en naar beneden gelopen om met Marion alleen te praten. Niet dat zijn vader het niet mocht weten maar… Maarten en zij… nou ja… ze hadden beiden maar een half woord nodig vanwege hun speciale band. Toen hij bij haar op de bank was gaan zitten, had hij geweten dat zij het wist van hem en Robin en daar was hij heel erg blij om. Dan hoefde hij niet zo heel veel meer uit te leggen. Maarten was verliefd maar hij vroeg zich af of je dat als twaalfjarige al wel kon zijn. Was zoiets gelijk aan dat wat zijn moeder en vader voor elkaar voelden, of Jasper en Pieter, Astrid en David, tante Afie en oom Jan? Voor Marion was het antwoord niet moeilijk. Verliefdheid had volgens haar helemaal niets met leeftijd te maken en nadat ze dat aan Maarten verteld had, had ze gezien dat hij opgelucht was. Daarna had hij haar gevraagd of het goed was dat Robin er ook met haar over sprak en natuurlijk vond ze dat prima. Zo was ze voor hen beiden een uitlaatklep geworden: een soort van vertrouwenspersoon waarbij ze hun twijfels en probleempjes kwijt konden. Vanavond tijdens het gezamenlijke avondeten, waarvoor iedereen een uitnodiging had gekregen, zouden de jongens vertellen dat ze verliefd op elkaar waren en kon dat vertrouwelijke eraf. Dan zou iedereen het weten en zouden de jongens ook weten hoe iedereen zou reageren. Niet dat ze daar ooit bang voor geweest waren. Het enige waar ze tegenop hebben gezien waren de mogelijke reacties op hun leeftijd. Ze waren vijftien nu en toch al een hele tijd echt verliefd op elkaar. Zouden anderen dat niet vreemd vinden? "Je weet dat ik altijd gezegd heb dat het goed is."
"Ja, voor jou!"
"Nee, niet alleen voor mij. Vanavond zal iedereen alleen maar heel erg blij zijn dat jullie open zijn over dat wat jullie voor elkaar voelen."
"Denk je dat anderen er iets van gemerkt hebben dat wij… nou ja… "
"Jasper heeft een vermoeden. Maar hij is volgens mij de enige."
"Heb je ook geprobeerd het bij anderen te voelen?"
"Ja."
"Maar… "
"Je weet dat ik dat in principe nooit ongevraagd probeer maar ik wilde wel zekerheid hebben. Zekerheid voor jullie. Zoals we ook met z'n drieën hadden afgesproken. Je weet waar ik het over heb, hè?"
Ja. Hij weet dat heel erg goed. Zijn moeder heeft de leden van de naaste familie allemaal zonder dat ze het wisten gepeild om hem en Robin te beschermen. Mocht zij gevoeld hebben dat er iemand problemen mee zou hebben gehad dan zou zij, zo hadden ze afgesproken, met diegene gaan praten.
"Maar gelukkig was dat niet nodig."
"Gelukkig niet."
"En wat denk jij? Zijn er nog meer mensen die iets door hebben?"
"Jasper weet het vrijwel zeker. En ik denk tante Afie ook. Die twee zien dingen die anderen niet zien. Soms als ik met Jasper praat, lijkt het alsof hij helemaal weg is en kijkt hij alleen maar naar me en dan moet ik hem haast wakker schudden omdat hij helemaal van de wereld is. Weet hij ook niet meer waar we waren gebleven in ons gesprek."
"Reken er maar op dat hij het weet. Gokje leggen?"
"Nee, echt niet! Jij weet dingen en dan is het gewoon niet eerlijk om een weddenschap af te sluiten." Hij lacht naar zijn moeder blij als hij is met zo'n bijzondere moeder.
Dan wordt Jonas langzaamaan wakker. Eerst beweegt hij wat in zijn slaap maar het lijkt erop dat zijn oren al wel goed werken want hij hoort dat Marion niet meer alleen is en herkent de stem van Maarten. Al heel snel staat hij met nog halfdichte ogen van de slaap rechtop in zijn bedje en zegt: "Maaten kiekeboe."
Maarten loopt naar zijn neefje toe en tilt hem op. "Goedemorgen, kleine man. Het lijkt of jij steeds zwaarder wordt!" Hij neemt hem mee naar Marion en zet hem op Marions schoot.
"Maaten kiekeboe," klinkt het opnieuw.
"Straks gaat Maarten kiekeboe met jou spelen," zegt Marion hem, "maar eerst gaan we eten. Oma en Maarten een plak koek en jij aardbeien en meloen." De kleine kijkt haar met grote, begrijpende ogen aan en zittend op haar schoot haalt hij de stukjes fruit uit zijn bakje. Hij eet altijd met graagte maar kauwen wil hij nog wel eens vergeten. Jonas weet namelijk maar al te goed dat als hij straks zijn portie op heeft en er is nog wat koek over, hij daar ook nog wat van krijgt. Maarten en Marion weten dat ook en eten zelf ook gestaag door. Alles zowat tegelijkertijd op en geen restjes voor Jonas. De kleine vindt het goed en wil dan meteen spelen met Maarten maar die ziet dan Robin. Hij loopt op hem toe en als ze bij elkaar staan, kijken ze even om zich heen of niemand hen kan zien en dan geven ze elkaar een snelle kus. Voor Marion hoeven ze het niet verborgen te houden en Jonas die vertelt nog niets verder. Dan gaan ze terug naar de schaduw onder de grote eik. Robin wil ook wel wat drinken maar liever geen koffie. Volgens hem is het daar veel te warm voor. Hij neemt een pakje appelsap dat Maarten hem aanreikt. Maarten weet wat zijn vriend graag drinkt en had dat voor hem meegenomen. Robin krijgt ook een plak ontbijtkoek en dan is Jonas er als de kippen bij. Omdat ook Robin vaak genoeg in de buurt is van de kleine weet hij hoe hij met hem moet omgaan en zegt: "Eén stukje koek. Laatste stukje koek." Jonas krijgt een stukje en weet dat opnieuw bedelen geen zin heeft. Marion kijkt vertederd toe en is blij dat er wat de opvoeding van Jonas betreft heel duidelijke afspraken gemaakt zijn en dat iedereen zich daar ook keurig aan houdt.
Dan is het kiekeboe-tijd. De jongens spelen heel lang met Jonas en de drie hebben grote lol met elkaar. Af en toe liggen ze slap van het lachen op het gras heen en weer te rollen en Jonas doet niet onder voor de twee tieners. Om wat af te koelen stelt Marion dan voor om even te gaan zwemmen. Jonas wordt verschoond, krijgt een speciale zwemluier om en dan gaan ze met z'n vieren naar het zwembad. Ook dat vindt Jonas heerlijk. Zittend in een zwemband slaat hij met zijn handjes op het water. De jongens spelen met een bal en proberen die van elkaar af te pakken. Af en toe duwen ze elkaar onder water en als ze dan proestend weer boven komen schatert Jonas het uit. Marion houdt haar kleinzoon goed in de gaten maar kijkt af en toe ook naar de anderen. Leuk om te zien hoe ze met elkaar ravotten. Speels en tegelijkertijd heel liefdevol.
Na de lunch moet Jonas zijn middagslaapje doen. Maarten en Robin gaan naar de andere kant van het zwembad waar laatstgenoemde zijn ezel opzet omdat hij een schilderij van zijn vriend wil maken. Marion pakt haar leesbril en een boek maar van lezen komt niet zo heel erg veel. Al heel snel merkt ze dat haar gedachten steeds weer afglijden naar het verleden en als ze voor de derde keer een zin opnieuw moet lezen, legt ze het boek weg, zet ze haar bril af en neemt ze bewust tijd om haar gedachten toe te laten. Goede, vrolijke gedachten zijn het vooral omdat alles gewoon goed is. Af en toe zijn er wel eens zorgen. De oudere generatie - opa en oma Kemp Verhaeghe, opa en oma Verhulst, mevrouw Van Heijningen -kraakt en piept regelmatig maar tot nu toe zijn ze er nog allemaal en daar is ze heel dankbaar voor. Dan dringen droevige herinneringen zich op de voorgrond. Natuurlijk was het allemaal heel erg vreselijk geweest zeven jaar terug. Waar ze gedacht had de volgende dag naar een feestje te gaan ter gelegenheid van Afie's vijftigste verjaardag waren ze met het hele gezin terecht gekomen in een regelrechte nachtmerrie. Jasper was vlakbij huis langs de weg in elkaar geslagen en meer dood dan levend naar het ziekenhuis vervoerd. De eveneens voor die donderdag geplande kennismaking met zijn vriend Pieter, was ook heel anders verlopen. Maar wat had ze haar schoonzoon goed leren kennen in de weken dat ze steeds samen in het ziekenhuis waren geweest om voor Jasper te zorgen. Normaal krijgt een moeder niet de gelegenheid om de vriend van haar zoon zo goed te leren kennen maar blijft het de eerste tijd bij het uitwisselen van informatie. Zij kon echter met Pieter meteen de sprong in het diepe wagen. Alles bespraken ze in die weken met elkaar. Geen onderwerp was te gek. Natuurlijk hadden ze ook angst en verdriet gekend maar ook dat was onderwerp van gesprek en mogelijkheid om elkaar te troosten geweest.
Een schok was het geweest toen Jasper uit zijn diepe, kunstmatige slaap was wakker geworden en ze de beperkingen hadden opgemerkt: gedeeltelijk geheugenverlies en gedeeltelijk verlamde benen. Natuurlijk waren haar gedachten meteen uitgevolgen naar de toekomst. Wat moest er van haar zoon worden? Kon hij het allemaal verwerken? Maar heel snel had ze het ook allemaal losgelaten, wetend dat ze er voor hem moest zijn. En kwamen er vragen van zijn kant, dan wilde ze samen met hem antwoorden zien te vinden. De vragen kwamen niet. Jasper leek heel erg sterk maar het was schijn. Hij sloot zich in zichzelf op en dacht alles alleen te moeten oplossen. Een donkere periode waarbij ze echt het gevoel had gehad - en zij niet alleen - dat ze Jasper zou verliezen, dat hij eraan onderdoor zou gaan. Gelukkig had Astrid een opening geforceerd. Voor de tweede maal kreeg ze via haar haar zoon terug.
Daarna had Jasper zich gericht op zijn huwelijk. Van Marion had dat nog wel wat mogen wachten maar hij was in zijn brief, die heel belangrijk voor hem was omdat het hem verbond met zijn leven voor dit leven, heel duidelijk geweest en wilde zijn woorden gestand doen: trouwen zonder dat er aan allerlei voorwaarden voldaan hoefde te worden. En zo was het gebeurd. Een prachtige dag die een bekroning was van een heel moeilijke periode.
Een dag die ook het begin bleek te zijn van allerlei nieuwe dingen. Jasper die een plan had gemaakt om toch in het volgende studiejaar zijn voortgezet onderwijs af te ronden bijvoorbeeld. Hij wilde dat doen op havo-niveau omdat hij voor zijn vervolgstudie geen vwo nodig had. Zo zou hij geen jaar verliezen en bovendien op hetzelfde moment een diploma kunnen krijgen als zijn klasgenoten en schoolvrienden. Op school waren ze eerst wat sceptisch geweest omdat ze wisten dat Jasper meer kon maar ze begrepen zijn keuze heel erg goed en mevrouw Mosterd speelde de rol van verdediger van het plan van haar pupil met verve.
Jasper kreeg zijn diploma eind juni 2008 en dat was heel bijzonder geweest. Allemaal vwo-diploma's en één havo-diploma op die avond en juist de leerling met het afwijkende bewijs van bevoegdheid kreeg de langste toespraak van de conrector. De man bleef maar doorgaan en wist niet van ophouden, zo leek het. Jasper voelde zich flink bezwaard en bloosde enorm onder al die aandacht. De conrector prees hem niet alleen voor zijn opmerkelijke prestatie maar ook omdat hij nog een tijdje aan de school verbonden zou blijven. Samen met Astrid had hij namelijk het plan opgevat om leerlingen en leraren, op vrijwillige basis, mindfulness te leren. Iets waar ze het eerder samen op de meditatiegroep al over gehad hadden. De uitvoering van dat plan moest echter wel even wachten tot Jasper sterk genoeg daarvoor was.
Dan was er ook Jaspers verzoek aan Astrid en haar geweest om iets te doen met al die brieven van mensen die in hun relatie te maken hadden gehad, of nog hadden, met seksueel geweld. Hij vond dat daar iets meegedaan moest worden maar kon dat op dat moment zelf niet doen. Zijn revalidatie en studie gingen voor. Astrid en zij nodigden alle briefschrijvers eerst individueel uit om te kijken of er behoefte was aan een soort van begeleiding. Ruim zestig procent reageerde positief en na een telefoongesprek kwam van dat percentage een heel groot gedeelte opdagen voor een eerste gesprek. Het waren stuk voor stuk goede gesprekken geweest en velen hadden behoefte aan een vervolg. Dat was er gekomen. Met een aantal op individuele basis en met anderen in een groep. Sommige mensen van het eerste uur zagen Astrid en zij nog steeds.
Op een ochtend toen ze koffie dronk bij Jasper had hij haar gevraagd of zij voor hem zou willen praten met de ouders van Marcel. Ze begreep Jaspers vraag maar al te goed. De brief had er al een tijdje gelegen voor hij hem had willen lezen en hij wist niet zo goed wat hij ermee moest. Er werd ook niet echt om een reactie gevraagd. Het was meer dat zij uiting gaven aan een gevoel van schaamte voor het gedrag van hun zoon. Marion had het geen probleem gevonden en hoewel het gesprek heel erg moeilijk was geweest omdat de ouders zo'n verdriet hadden om dat wat Marcel Jasper had aangedaan, kon ze er toch op terugkijken als een goed gesprek. Ook omdat ze de ouders aangeraden had hulp te zoeken bij het verwerken van hun verdriet en zij dit, elkaar even aankijkend zoals alleen mensen die echt een band met elkaar hebben kunnen, meteen besloten hadden te doen.
Astrid had zich voorgenomen om haar werk in het ziekenhuis te beëindigen. In overleg met de maatschap zou ze dit stapsgewijs doen en een nieuwe collega inwerken. De gesprekken die ze - op persoonlijke titel - had gevoerd met Henri Ruysbroeck en zijn ouders waren het laatste zetje dat ze nodig had gehad om tot die beslissing te komen. Ze had het gevoel dat ze zich in een eigen praktijk beter zou kunnen ontplooien; meer tot haar recht zou komen. Het precies in woorden vatten vond ze, ondanks dat ze zeker niet op haar mondje gevallen is, heel erg moeilijk. Toen ze Marion om advies gevraagd had en daarbij had voorgesteld dat zij haar handen zou vasthouden om te kijken of zij iets kon voelen, had Marion dat gedaan. Marions conclusie was duidelijk geweest: doen! Dat zijzelf af en toe een rol in Astrids nieuwe praktijk zou kunnen spelen had ze toen nog niet kunnen voorzien. De eerste keer dat haar hulp ingeroepen werd was in februari 2008. Astrid had een cliënt die heel veel moeite had om zich naar haar toe te openen en ondanks al haar pogingen bleef het gesprek steeds aan de oppervlakte. Astrid had heel duidelijk het idee dat de vrouw iets dwars zat maar ze kon haar niet zo ver krijgen er ook maar iets over los te laten. Heel af en toe kwam er iets in bedekte termijnen uit maar als Astrid dan voorzichtig aandrong, viel de vrouw weer stil. En daarom, nadat Astrid het met haar cliënt had besproken en haar toestemming had gekregen, werd Marions hulp ingeroepen. Even had Marion vraag en mogelijke gevolgen moeten overwegen maar lang had dat niet geduurd. Het voelde voor haar alsof ze haar bijzonderheid opnieuw, net als in eerdere gevallen en als laatste nog bij agent Spijkstra en zijn gezin, kon inzetten als een gave voor het welzijn van een medemens. De samenwerking met Astrid was heel natuurlijk verlopen. Ze vulden elkaar aan en zelfs nadat Marions hulp niet meer echt nodig was, wilde de cliënt toch graag dat Marion er bij zou blijven gedurende de rest van haar behandeling. Daarna was Astrid vaker met een hulpvraag gekomen en ook die keren was het altijd prima gegaan. Reden te meer waarom Marion bij een later plan om samen met Astrid iets te ondernemen totaal geen belemmering had gevoeld. Maar daar is ze nog niet aan toe in haar mijmeringen.
Haar eigen bijzonderheid heeft zich in de loop van de laatste jaren enorm ontwikkeld. Waar ze vroeger vaak de handen van haar kinderen nodig had om hen echt goed te voelen, is dat nu niet meer zo. Ze kan hen en Martin en de dierbaren hier op 'Boschlust' voelen op afstand. Zo weet ze nu dat Sam en Niels pret maken in Elburg. Dat ze in een deuk liggen om het een of andere kunstvoorwerp in een kleine galerie. Ook Jasper voelt ze. Hij is wakker en onrustig. Martin heeft de oplossing gevonden waar hij naar zoekt en is daar heel tevreden mee. En Maarten, die zweeft op een wolk. Geen donderwolk maar een heel vrolijk gekleurd wolkje. Even noemt ze het een roze wolk maar dan schiet ze om haar eigen gedachtespinsel in de lach. Ja, Maarten. Ook zijn bijzonderheid heeft een ontwikkeling ondergaan. Samen met haar heeft hij heel veel geoefend. Toen hij jonger was op een heel speelse manier maar naarmate hij ouder werd serieuzer. Hij ziet nog steeds dingen zonder geluid en tot nu toe heeft het altijd betrekking gehad op zichzelf of anderen hier. Vlak voor de geboorte van Jonas zag hij heel sterk hoe de kleine zich ontwikkelde in de buik van zijn moeder en dat vond hij heel erg vreemd. Niet dat hij er bang van werd of zo maar hij vond het heel bijzonder om zoiets te kunnen zien. Ook ziet hij vaak beelden met David erin en dat omdat ze heel erg goed met elkaar kunnen opschieten en een gezamenlijke hobby hebben in het schaken. Maarten heeft het, net als de anderen geleerd op de basisschool in 't Harde, maar hij is de enige die het is blijven spelen en daarin had hij een goede sparringpartner aan David. Die speelt het spel heel erg graag maar, zoals hij zelf toen zei, hij heeft nooit iemand om mee te oefenen. Maarten weet heel duidelijk wat hij later zal worden omdat hij dat gezien heeft. Het idee dat zijn toekomst al vast ligt, vindt hij geen probleem. Het geeft hem een stuk rust, zoals hij Marion vaak heeft verteld. Hij wordt geen astronaut maar gaat in de holding werken. Hij wil economie en internationaal recht gaan studeren en heeft ook gezien dat hij later samen met David en Niels leiding aan het bedrijf gaat geven. Dat Niels ook in het familiebedrijf komt kan Marion zich nu nog niet voorstellen maar zo heeft Maarten het wel gezien. Wel heeft hij met Marion afgesproken dat tegen die tijd de naam van het bedrijf nodig veranderd moet worden. In plaats van KV-holding moet het dan KVTV-holding worden en dat vond ook zij een heel goed idee.
Jasper revalideerde heel goed. Hij hield zich keurig aan de voorschriften en dat betekende vooral dat hij zich niet te veel inspande, dat hij niet te veel tegelijkertijd wilde. Rust was heel belangrijk voor hem en dat zorgde ervoor dat er vooruitgang werd geboekt in heel kleine stapjes. Begin november was er een kleine tegenslag. Jasper werd snipverkouden en had een paar dagen heel hoge koorts. Griep volgens de huisarts. De kinderen vonden het reuze jammer want ze zagen hun plannen om met elkaar naar Kampen te gaan voor de intocht van Sinterklaas op 17 november al helemaal in het water vallen. Niels wendde zich wanhopig tot Maarten of hij niet kon zien dat het toch goed zou gaan. Maarten herinnerde zich dat wat hij op school had gezien en vertelde hem dat hij gezien had dat Sinterklaas naast Jaspers bed was gaan zitten. Dat stelde Niels gerust en hoewel hij vertrouwen had in dat wat Maarten gezien had, liep hij toch elke dag even binnen bij Jasper om te kijken hoe het met hem ging. De koorts week niet snel. Toen Jasper op de avond van de 16 november aankondigde dat hij toch naar Kampen wilde, was Jennie de eerste die aangaf het er niet mee eens te eens. Ze vond het niet verstandig, zo uitte ze zich op diplomatieke wijze. Afie viel haar bij maar Marion had zich op de vlakte gehouden. Ze had de schittering in Jaspers ogen gezien en wist dat niemand, ook zij niet, hem van zijn voornemen zou kunnen afhouden. Maar omdat het koud was geweest de afgelopen dagen en er ook op die zaterdag koud weer voorspeld werd, gaf ze aan het prima te vinden zolang Jasper binnen bleef en vanuit de huiskamer van Sjors en Alie de stoet van Sinterklaas zou bekijken. Jasper sputterde niet tegen en ging meteen akkoord.
De kinderen hadden eerst, samen met Astrid en David, de aankomst van de stoomboot bij het Van Heutzplein gezien en daarna waren ze snel, via de kleine smalle straatjes achter de hoofdstraat, naar Pieters winkel gerend. Daar hadden Jan, Afie, Pieter en Martin ervoor gezorgd dat er plaats voor hen was toen ze aankwamen. Jasper had naar de straat beneden hem gekeken en gezien hoe Sinterklaas door de winkelstraat kwam aangereden. Er ontstond enige commotie toen Sinterklaas, niet geheel volgens de planning, voor de winkel afstapte en naar binnen en naar boven ging. Niels spurtte voor Sinterklaas de trap op en toen hij boven was, wist hij niet meer wat hij wilde vertellen. Dat was ook niet meer nodig want Sinterklaas kwam boven zonder zijn mijter omdat hij die verloren had toen die het plafond boven de trapopgang raakte. Jasper was erg onder de indruk geweest van het bezoek en zeker toen hij te horen kreeg dat hij het boek dat in het jaar erna zou uitkomen zou krijgen: 'Het gouden boek van Sinterklaas'. Het boek was gekomen en had een met de hand geschreven boodschap voor hem bevat. Jasper was verguld met het geschenk en het kleine grut enorm onder de indruk dat Jasper midden in het jaar een cadeau van Sinterklaas kreeg toegestuurd. Niels vond het wel vreemd dat er op het pakje gewone Nederlandse postzegels zaten. Hij verzamelde postzegels en had gehoopt dat het heel bijzondere speciale Sinterklaaszegels uit Spanje zouden zijn.
In maart ging Jasper naar het UMCG. Het was de bedoeling dat Geralds oude professor zou bekijken of hij met zijn experimentele aanpak iets zou kunnen doen. Jasper had het best moeilijk gevonden. Enerzijds was er de hoop dat hij zijn benen weer zou kunnen gebruiken en anderzijds was hij bezig met het proces van acceptatie. En die beide leken elkaar gevoelsmatig te bijten. Hij wilde het echter toch proberen ook al wist hij dat ze hem in Groningen binnenstebuiten zouden keren en dat er heel veel onderzoeken die in Zwolle al gedaan waren herhaald zouden worden. Na drie dagen van onderzoek kwam de professor zelf langs met vervelend nieuws. Alle testresultaten wezen uit dat Jasper niet gebaat zou zijn met dat wat hij voor ogen had. Een tegenslag. Dat zeker. Maar Marion wist ook dat Jaspers hoop niet al te hoog gespannen was geweest. Hij was nuchter genoeg om dit te kunnen verwerken en verder te gaan op zijn pad.
Dat pad hield ook in dat Jasper en Pieter af en toe niet op 'Boschlust' waren. De verpleging was al sinds februari geleidelijk aan afgebouwd tot alleen nog de aanwezigheid van Jennie. Een klein team, bestaande uit Afie, Astrid, Pieter en zijzelf, had inmiddels geleerd hoe het veel taken kon overnemen. De jongens waren begonnen met weekenden in Zwolle te zijn in het huis bij Westenholte dat een grondige renovatie had ondergaan. De grote, eerder nog lege, ruimte achter de woonkamer was ingevuld als slaapkamer en badkamer voor hen beiden en oefenruimte voor Jasper. Toen ze er na Jaspers korte vakantie helemaal gingen wonen, kwam er tweemaal per week een fysiotherapeut om Jasper te begeleiden. Jennie bleef eenmaal per week langskomen en dat doet ze nog steeds. Haar rol van vertrouwenspersoon voor Jasper heeft ervoor gezorgd dat ze meer is dan alleen maar een heel goede verpleegster. Ze is een vriend van de familie geworden en af en toe viert ze een korte periode van rust op 'Boschlust' samen met haar vriend die sinds 2012 haar echtgenoot is.
Jaspers korte vakantie in mei 2008 had alles te maken met de belofte van zijn vrienden dat ze met hem naar zee wilden en dat een rolstoel daarvoor geen probleem was. Het werd niet de zee maar een aantal dagen in Zuid-Limburg rond hemelvaartsdag. Jasper had met de door zijn vrienden gekozen dag geen probleem gehad. Marion had het er vooraf wel moeilijk mee. Hoewel hemelvaart dat jaar op 1 mei viel, veel eerder dus dan het jaar daarvoor, had ze met die dag toch een bepaalde, nare associatie: het was de dag dat ze Jasper bijna verloren had. Het was beter geweest, zo redeneerde ze wel eens, dat het op een gewone dag was gebeurd. Dan was er niet zo snel steeds weer die link elk jaar. Maar als haar zoon geen probleem zag, was zij niet de persoon om hem die aan te praten. En dus namen ze op woensdagmiddag 30 april afscheid van het stel dat in een olijke stemming verkeerde. Pieter, die op voorhand had gezegd dat hij best een paar dagen zonder Jasper kon, had het er heel erg moeilijk mee dat Jasper alleen zou weggaan want dat was de afspraak die de jongens in de kleedkamer na een voetbalwedstrijd hadden gemaakt: eenmaal per jaar zouden ze met elkaar, en zonder aanhang dus, op vakantie gaan. Astrid en zij stelden hem gerust. De jongens hadden echt aan alles gedacht. Jasper zou in vertrouwde handen zijn. Bovendien hadden de dames de jongens geholpen met die voorbereidingen en erop toegezien dat ook werkelijk alles in kannen en kruiken was.
Waar Marion verwacht had dat de nacht van 30 april op 1 mei moeilijk voor haar zou worden, was het dat niet. Voor het naar bed gaan had ze er nog wel even met Martin over gepraat maar verder had ze heel rustig geslapen. Een paar weken later was het echter wel raak en dat in de nacht van 16 op 17 mei. Meteen na middernacht was ze wakker geworden en gelijk klaarwakker geweest. Gevoelens rolden af en aan als de golven aan zee en werden steeds heviger. Een stortbui in de vorm van een overvloedige stroom van tranen was gevolgd. Martin was vanaf het allereerste moment bij haar geweest en had haar vastgehouden zodat ze wist dat ze er niet alleen voor stond. Toen ze na lange tijd rustig geworden was, had ze zich willen verontschuldigen omdat ze hem uit zijn slaap had gehaald en gehouden, maar daarvan had hij niets willen weten. 'Schat, zelfs als dit een jaarlijks terugkerend tafereel zal worden is daar helemaal niets mis mee. Je bent zoals je bent. In deze nacht mag je weten dat ik er altijd voor je zal zijn. En ook alle andere dagen natuurlijk.' En dat had ze heel erg lief van hem gevonden. Ze had weer heel duidelijk gevoeld waarom ze zoveel jaren geleden verliefd op hem geworden was.
Jasper had de tijd van zijn leven met zijn vrienden. Ze hielden zich aan hun woord en er was niets dat geblokkeerd werd door zijn rolstoelgebruik. Ook omdat ze een huisje gehuurd hadden met alle faciliteiten voor rolstoelgebruikers. Maar ook bij al het andere dat ze wilden doen was Jaspers beperking geen probleem. Zo gingen ze met de kabelbaan omhoog naar de Wilhelmina Toren en dat was nog niet hoog genoeg. Gedragen, op de ineengevouwen armen van Anton en Leo, ging het de trappen omhoog naar het terras. En later toen ze besloten hadden wie van hen vanaf de toren naar beneden zouden tokkelen, ging het op de rug van Job via de smalle traptreden van de toren helemaal naar boven waar ze een prachtig uitzicht hadden over Valkenburg en wijde omgeving. Jaspers wens om naar beneden te gaan via de kabel was geen enkel probleem, zo hadden de vrienden vooraf al geïnformeerd. Het enige was dat Jasper het niet alleen mocht doen. Daarom gleed hij, goed vastgegespt aan een instructeur, langs een kabel van de toren naar beneden. Zijn vrienden waren gevolgd met uitzondering van Nick en Anton. De eerste durfde niet en Anton had voorgewend het niet helemaal te vertrouwen om zodoende bij Nick te kunnen blijven.
De vervolgopleiding aan de HEAO, na de zomervakantie, verliep minder goed dan Jasper had gehoopt. Zijn wil om dingen binnen een bepaalde tijd, de voorgeschreven tijd, af te krijgen speelde hem parten. Ondanks dat alle randvoorwaarden goed geregeld waren vergde het te veel van hem en toen zijn gezondheid eronder begon te lijden, omdat hij veel te vaak ziek werd, zag ook hij in dat hij verkeerd bezig was.
Marion glimlacht. Zoals ze het nu allemaal overdenkt lijkt het heel klinisch maar natuurlijk waren er allerlei gevoelens geweest bij Jasper: teleurstelling, falen, tekort schieten, weer iets niet kunnen en noem maar op. Gelukkig was na een dipje het besef gekomen dat als er een deur dicht geslagen wordt je een andere deur of een raam open kunt zetten. Door die wijsheid toe te passen kreeg hij een heel nieuw uitzicht op zijn leven dan hij had verwacht. Nieuwe mogelijkheden dienden zich aan maar voordat hij zijn plannen had willen ontvouwen, wilde hij eerst voor zichzelf zeker weten of hij dit wilde en kon en daarvoor sprak hij er onder geheimhouding met diverse mensen over om goed beslagen ten ijs te komen. Eenmaal goed op de hoogte, ontvouwde hij zijn plannen aan Astrid en haar omdat hij in hen beiden zijn beoogde partners zag.
Al in het ziekenhuis was Jasper begonnen met mediteren en yoga. Alles heel rustig aan in het begin want zijn mogelijkheden waren beperkt. Astrid had hem vingeryoga geleerd en in het begin was dat voldoende voor hem geweest naast zijn fysiotherapie. Geleidelijk aan had hij zijn praktijk van yoga kunnen uitbreiden. Marion had heel vaak gezien hoe hij in bed aan het mediteren was, als ze bij hem op bezoek kwam. Dan lag hij heel erg rustig en leek het haast of hij sliep. Maar ze wist heel erg goed dat hij honderd procent aanwezig was en zich ook bewust van haar binnenkomst. Toen hij weer op zijn mat wilde mediteren had Pieter een speciaal bankje voor hem gemaakt. Het bankje bood meer steun dan zijn vertrouwde kussentje. Op 'Boschlust' had hij vaak met haar, Astrid en Pieter samen gemediteerd. En toen hij zijn plannen aan Astrid en haar kenbaar had gemaakt, keek ze er niet vreemd van op. Hij wilde heel graag met hen beiden een praktijk opzetten met cursussen in aandachtig leven, oftewel mindfulness, en retraites die kort of eventueel langer konden zijn al naar gelang er vraag naar was. Hij had onder andere de volgende woorden van Edel Maex gebruikt als toelichting:
"Mensen hebben het altijd al gedaan
de stilte opgezocht
Niet om aan de werkelijkheid te ontsnappen
maar om te stoppen en te kijken
met milde open aandacht
Om de soms haast ondraaglijke kramp te lossen
waar de maalstroom van het leven
ons telkens weer lijkt toe te dwingen
Om met
meer moed
meer energie
meer creativiteit
meer mededogen
meer vrijheid
in het leven te staan
er midden in."
Opnieuw glimlacht Marion want toen Jasper het haar en Astrid uit de doeken deed, had ze dat ook moeten doen. Het leek of het allemaal een heel natuurlijk proces was, of alles precies op zijn plaats viel. Zelf zou ze nooit aan zoiets gedacht hebben maar Jaspers voorstel paste precies in haar straatje. Ze namen toen echter niet meteen een besluit. Jasper wilde dat Astrid en zij er heel goed over na zouden denken want het had natuurlijk allerlei gevolgen. Een week later spraken ze opnieuw met elkaar en toen was de kogel snel door de kerk. Heel snel gingen ze over tot het plannen van de benodigde voorbereidingen. Het enige dat al klaar was, was de ruimte voor de cursussen en retraites want 'Boschlust' leende zich daar natuurlijk prima voor. Zij en Jasper moesten de nodige cursussen volgen en deden dat intern in België en Engeland. Anderhalf jaar later begonnen ze met de eerste cursus. Tien deelnemers kwamen vier weekenden achter elkaar en het was prachtig om met die mensen samen te mogen werken en te zien dat ze door de week flink oefenden met dat wat ze aangereikt kregen. Op een terugkomdag bleek dat de meesten enorm veel baat hadden gehad bij de cursus.
Veel cursisten wilden nadien graag af en toe terugkomen om scherp te blijven, te blijven oefenen, dingen aangereikt te krijgen en te zien bij anderen hoe het kon werken. Het gezamenlijke element zouden ze missen als er na de cursus geen vervolg aangeboden werd.
Het werk van hen drieën had een nieuwe grote verandering teweeg gebracht. Jasper en Pieter woonden sinds 2011 weer op 'Boschlust'. Eerst was het allemaal nog wel gegaan, ook natuurlijk omdat het heen en weer reizen goed geregeld was, maar op een gegeven moment was Jasper tot de slotsom gekomen dat het toch te onrustig was voor hem. Toen was er een nieuwe knoop doorgehakt en hadden hij en Pieter ervoor gekozen om op het landgoed te gaan wonen.
Ze voelt dat Jasper eraan komt al voordat ze hem ziet of hoort. Ze voelt de onrust die ze eerder ook al voelde. Een onrust, zo weet ze, die alles te maken heet met het dilemma in Jaspers hoofd. Een vraagstuk dat hij nu na zeven jaar voor het eerst onder woorden zal gaan brengen. Omdat ze het onderwerp van Jaspers gedachten wist, had ze het al eens besproken met Astrid maar die was, net als zijzelf, van mening dat het goed was om te wachten tot Jasper er zelf mee zou komen. Tenzij, heel duidelijk merkbaar zou zijn dat het tot problemen leidde maar die hadden zich gelukkig niet voorgedaan.
Ze is trots op haar zoon. Hij heeft zich, volgens een rake typering van mevrouw Van Heijningen, ontwikkeld tot een kundig zeevaarder op de woeste golven van zijn jonge leven omdat hij steeds het oog gericht heeft gehouden op de voor hem af en toe verspringende horizon opdat hij niet zeeziek zou worden.
Ze glimlacht opnieuw. Nooit zal ze dat wat anderen dwarszit niet serieus nemen maar een glimlach is altijd op z'n plaats, zo is ze van mening. Dat geeft bij voorbaat al een stuk rust en ontspanning. Een medicijn dat voor haar heel goed werkt.
Wordt vervolgd op woensdag 31december 2014
Reacties zijn welkom op de site maar ook via mijn mailbox: lucky_eye2@yahoo.co.uk
PS.
In BLANCO deel 3, hoofdstuk 13 staat de volgende dialoog tussen Astrid en David:
Astrid schudt haar hoofd als David uitgesproken is. “Echt iets voor mannen! Jullie blijven altijd kinderen!”
“Yep! Gelukkig wel.”
“Maar… ik heb het toch niet verkeerd gedaan, hè? Ik hoef toch niet perf… “
“Stoppen, schat. Dat is goed om te doen nu. En inderdaad, je hoeft niet perfect te worden. Het streven naar perfectie is absoluut niet nodig. Probeer dat alsjeblief nooit te bereiken! Wees jezelf. Zoekend naar het evenwicht. Je kent mijn favoriete citaat toch?”
“Ja. ‘Wer wirklich lebt, ist nie perfekt!’ Wie waarlijk leeft, is nooit perfect. Uit dat ene lied van Udo Jürgens. Ben de titel kwijt.”
“Ja, de favoriete zanger van je ouders. Werkelijk prachtige teksten en heel erg mooi om naar te luisteren.”
--
Udo Jürgens is op zondag 21 december 2014 op 80-jarige leeftijd overleden. De aangehaalde tekst 'Wer wirklich lebt, ist nie perfekt!' komt uit het lied 'Mein Weg zu dir' waarvan Udo Jürgens de muziek schreef en Wolgang Hofer de tekst.
©Lucky Eye, januari 2013.
Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de houder van het auteursrecht.